Święto Niepodległości w połączeniu z dniem św. Marcina narzuca temat przewodni jutrzejszego obiadu. Ma być po polsku, tradycyjnie i uroczyście. Pieczona gęś to wybór jednoznaczny, poparty historią i wysoką jakością gęsiny o tej porze roku.
Do tłustej, mięsistej, wyraźnej w smaku gęsi sprawdzają się przeróżne dodatki. Kwaśne, rześkie lub pikantne pasują na zasadzie kontrastu. Słodycz ma podobną do ciemnego mięsa moc, jest bogata i ciężka. Smaki ziemi są dobrym gruntem, by wchłonąć sutą okrasę. A elementy gorzkie dają wrażenie, że pomogą nam to strawić, pobudzając pracę trzustki.
Na targu trwa defilada bohaterów sezonu jesienno-zimowego. W skrzynkach na froncie paradują odporne na przymrozki buraki, marchew i selery. Obok kuszą dynie wyprężone jak pierś do orderu. Błyska ciemna zieleń mundurów kapusty włoskiej i zimowego szpinaku. Pory stoją na baczność, cykorie zmusztrowane, brukselki skłębione bezładnie niczym zbiórka poborowych. W pierwszych szeregach owoców dorodne szare renety i idealne do smażenia twarde konferencje. Za nimi legiony pozostałych jabłek i gruszek. Flagę reprezentują po stronie białej (uwaga!) czarna rzodkiew, biała wewnętrznie, i chrzan. Po stronie czerwonej - żurawiny. Paradę narodową wieńczą orzechy i suszone grzyby. A że nie jesteśmy ksenofobami, uśmiechamy się też do granatów, jadalnych kasztanów, świeżego imbiru i chilli.Na początku ofensywy armia sezonowych owoców i warzyw prezentuje się wyjątkowo dumnie i apetycznie. Głowa boli od przybytku. Na szczęście uroczysty charakter obiadu uzasadnia większą rozmaitość dodatków. Przygotowanie kilku z poniższej listy usatysfakcjonuje również rezygnujących z gęsiny, a zasiadających do stołu wegetarian. I uroczysty obiad na święto narodowe będzie przebiegał w pokojowym nastroju.
Marchew i żurawiny
Marchew pokrój w ukośne plastry, zrumień na oliwie razem z tartym korzeniem imbiru, kruszonym chilli, solą, pieprzem i cukrem. Dodaj suszone żurawiny i zalej sokiem żurawinowym. Odparuj, aż sos oblepi marchew, dosmakuj. (na zdjęciu)
Selerowe frytki
Obierz bulwę selera, krój w smukłe frytki i wrzucaj do miski z zimną wodą. Rozgrzej piekarnik do 220 st. C. Wymieszaj utarty ząbek czosnku z solą, pieprzem, chilli i dwiema łyżkami oliwy. Selera osusz z wody, wymieszaj z oliwną mieszanką, rozsyp na blasze wyłożonej pergaminem i piecz, aż frytki się zrumienią (ok. 25 min).
Kapusta i grzyby
Kapustę włoską pokrój w paski i posól. Suszone grzyby namocz, pokrój w paseczki. Usmaż na oliwie razem z szalotkami pokrojonymi w piórka i posiekanym ząbkiem czosnku. Dodaj kapustę, chwilę smaż razem. Zalej wodą od grzybów i gotuj,
aż kapusta zmięknie, a płyn odparuje.
Brukselka z balsamico
Przetnij brukselki wzdłuż na pół, szalotki podziel na ćwiartki. Zwilż oliwą, posyp solą i pieprzem, wymieszaj. Piecz w naczyniu żaroodpornym w temperaturze 220 st. C, aż warzywa zmiękną i się zrumienią (ok. 40 min). Często mieszaj. Podając, polej gorącą brukselkę gęstym koncentratem z balsamico i posyp uprażonymi włoskimi orzechami.
Kasztany z grzankami
Na dużej patelni rozgrzej oliwę. Zrumień połówki szalotek, dodaj czerstwą bułkę pokrojoną w grubą kostkę i dopraw utartym czosnkiem, suszonym tymiankiem, słodką papryką, solą i pieprzem. Dodaj obrane i ugotowane kasztany (najlepiej gotowe, dostępne w zgrzewanych foliowych paczkach). Smaż razem powoli. Lekko posyp brązowym cukrem i podawaj, gdy się rozpuści.
Marchew i szpinak
Marchewkę pokrój w grube słupki, usmaż na maśle z posiekanym czosnkiem, solą, cukrem i listkami świeżej szałwii. Mokry świeży szpinak wrzuć na patelnię posmarowaną oliwą, dopraw solą, pieprzem i kruszonym chilli. Na uduszonym szpinaku układaj słodkie marchewki.
Jabłka z chrzanem
Duże kwaśne jabłka obierz, podziel na pół i usuń gniazda nasienne. Włóż do małego garnka i nalej na dno trochę wody. Gotuj na dużym ogniu pod przykryciem, aż jabłka rozsypią się na purée. Wymieszaj mus jabłkowy z łyżką chrzanu ze słoika, dosmakuj i podaj na ciepło posypany wiórkami świeżo tartego chrzanu.
Buraki i dynia
Buraki w łupinach upiecz lub ugotuj. Pokrój w półksiężyce. W podobne kawałki pokrój dynię. Sos sojowy wymieszaj z miodem, oliwą, tartym imbirem i ostrą musztardą. Warzywa wymieszaj z przyprawą. Piecz w temperaturze 220 st. C rozrzucone na blasze wyłożonej pergaminem, aż dynia będzie miękka i rumiana. Podaj posypane sezamem.
Pory, jabłka i gruszki
Pokrojone w plasterki pory usmaż na maśle. Dopraw solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Kwaśne twarde jabłka i twarde gruszki obierz, oczyść z gniazd nasiennych i pokrój w ósemki. Na dużej patelni zrumień je szybko na małej ilości gorącej oliwy. Dodaj usmażone pory, dosmakuj.
Grillowana cykoria i smażone gruszki
Połówki niedużych kolb cykorii zgrilluj na patelni grillowej z odrobiną oliwy. Twarde gruszki usmaż, doprawiając solą i cukrem. Ciepłą sałatkę polej kwaśnym winegretem, posyp grubo mielonym pieprzem i pestkami granatu.
Czarna rzodkiew
Czarną rzodkiew obierz, zetrzyj na tarce, posól i wystaw na dwór, by rzodkiew zmiękła i ulotnił się nieprzyjemny zapach. Dopraw sokiem z cytryny, oliwą, solą, cukrem i pieprzem. Czarna rzodkiew wspomaga pracę wątroby, przydaje się przy podawaniu tłustych mięs, jest składnikiem raphacholinu.
Przepis na pieczoną gęś można znaleźć w "WO" z 17 grudnia 2005 r. Dostępny jest w internecie.
