To koniec popularnych patelni? ONZ na poważnie zabiera się za substancje, z których się je wytwarza

Pod koniec września w Rzymie odbyło się 14. duże spotkanie Komitetu ds. Przeglądu Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych ONZ. W spotkaniu wzięło udział ponad 150 ekspertów z całego świata zajmujących się substancjami chemicznymi.

Wśród najważniejszych ustaleń specjalistów znalazło się zalecenie, by na dobre wyeliminować z codziennego użytku dwie substancje chemiczne - PFOA (kwas perfluorooktanowy) i PFOS (sulfonian perfluorooktanu).

PFOA i PFOS - jak mogą szkodzić?

Czym są te substancje? Zarówno PFOA, jak i PFOS (oraz substancje pokrewne) wykorzystuje się bardzo szeroko. Służą one  m.in. do wytwarzania pianek przeciwpożarowych, farb, papieru, ubrań, ale również domowych niespojonych naczyń i urządzeń do przetwarzania żywności (w tym m.in. niektórych patelni z nieprzywierającą powłoką, czyli teflonem, czy też opakowań do żywności).

Jak czytamy w komunikacie na stronie internetowej Konwencji Sztokholmskiej, substancje te są toksyczne dla ludzi i środowiska. Korzystanie z nich łączy się zaś z występowaniem poważnych problemów zdrowotnych i chorób takich jak rak nerek, rak jąder, chorób tarczycy i nadciśnienia tętniczego w ciąży.

PFOA i PFOS używa się m.in. do produkcji naczyń i urządzeń do obróbki żywności Fot. agamaszota /pixabay.com (CC0 Creative Commons)

Kiedy ostateczna decyzja w sprawie PFOA i PFOS?

Komitet ds. Przeglądu Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych jest organem pomocniczym Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych ONZ. Celem Konwencji jest ograniczenie produkcji i stosowania substancji z grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych (tzw. TZO, z ang. persistent organic pollutants, POPs), czyli takich, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie ludzkie lub środowisko. Obecnie monitoruje ona 28 potencjalnie niebezpiecznych substancji chemicznych.

Zalecenie Komitetu rozpatrzone zostanie przez organ wykonawczy Konwencji - Konferencję Stron (z ang. COP) - na przełomie kwietnia i maja 2019 roku. Tematem następnego COP jest: "Czysta planeta, zdrowi ludzie: rozsądne zarządzanie substancjami chemicznymi i odpadami".