Jeśli chcemy eksperymentować z kwiatami w kuchni - po pierwsze musimy wiedzieć z jakimi. Niektóre z nich są trujące, należy również pamiętać, że do celów kulinarnych nadają się tylko kwiaty z pewnych źródeł - z naszego ogrodu, zebrane na łąkach. Nie stosujmy także kwiatów zakupionych w kwiaciarniach.
Możemy bez obaw korzystać z uroków dekoracyjno-smakowych m.in. kwiatów: akacji, bzu czarnego, bławatka, bratka, cukinii, dyni, fiołka, geranium, goździkowca, groszku, karczocha, lawendy, liliowca, nasturcji, ogórecznika, pomarańczy, róży, stokrotki.
Oczywiście możemy również jeść kwiaty roślin bardziej kojarzonych z kulinariami, m.in.: czosnku, szczypiorku, słonecznika, rumianku, nagietka, kolendry, bazylii, szałwii czy tymianku. Do jedzenia nie nadają się natomiast: barwinek, hiacynt, jaskier, konwalia, krokus czy naparstnica.
Kwiaty, w zależności od gatunku, sprawdzają się jako składniki: deserów, zup, sałatek, wypieków, placuszków itp. Przykładowo - kwiat szczypiorku pasuje idealnie do sałatek. Pięknie udekorują i dodadzą wyjątkowego smaku letnim sałatkom kwiaty ogórecznika, z kolei kwiaty cukinii, bzu czy akacji będą wyjątkowo smakować w cieście naleśnikowym, a z udziałem róż lub fiołków stworzymy niebanalne, eleganckie i subtelne desery.
Uroda, aromat i smak to również nie wszystko, czym mogą nas zachwycić kwiaty – za ich sprawą dieta będzie obfitowała w wiele witamin (głównie C) i składników mineralnych.
Krótki przegląd bogatego „kwiatowego” menu rozpocznijmy od kwiatów niegdyś popularnych na polskich stołach.
Mlecz (mniszek lekarski)
Jeden z najpopularniejszych kwiatów. Do celów kulinarnych mogą służyć zarówno kwiaty, liście, jak i korzenie. Najpopularniejsze są młode listki, które są świetnym składnikiem sałatek. Pączki kwiatowe służą do przyrządzenia smacznych i zdrowych syropów, marynat, marmolad i wina. Warto zainteresować się tą rośliną, choćby ze względu na zawarte w niej witaminy (C, B). Badania wykazały, że przetwory na bazie mlecza lekarskiego wspomagają metabolizm i pracę wątroby.
Bratek polny
To delikatne, fioletowo-żółte kwiaty, które udekorują i dodadzą atrakcyjnego smaku wielu sałatkom (głównie owocowym), zupom, a także sprawdzą się też w wielu innych daniach warzywnych. Bratek zawiera wiele witaminy C, wspomaga przemianę materii, wykazuje również działanie antytoksyczne, działa dobrze na oczy i na cerę.
Kwiat cukinii
Kwiaty cukinii są coraz popularniejsze w kuchni. Można na ich bazie wykonać wiele warzywnych zapiekanek, najpopularniejsze jednak cały czas są kwiaty cukinii smażone w cieście naleśnikowym. Zawierają wiele cennych dla zdrowia składników, m.in.: witaminy: C, B, PP, a także wapń i żelazo.
Stokrotka
Jadalne są zarówno pączki, kwiaty, jak i liście (młode). Co ciekawe – stokrotka ma lekko miętowy smak. Pąki można marynować, przyrządza się także z nich syrop. Można je dodawać do sałatek, omletów, mogą uatrakcyjnić smak past roślinnych. Sprawdzą się również jako składnik racuchów. Stokrotka zawiera sporo witaminy C i beta-karotenu, flawonoidy i olejki eteryczne. Wykazuje m.in. działanie wykrztuśne i przeciwzapalne, dzięki czemu wspomaga leczenie zmian skórnych.
Nagietek
Roślina ta znana z działania leczniczego, płatki nagietka są też po prostu smaczne i dodają potrawom pięknego, złotego koloru (podobnie jak szafran). Można z nich korzystać przyrządzając różne dania: sosy, sałatki, dania z ryżu, pasty serowe, a także różne wypieki.
W kwiatkach nagietka znajdziemy m.in. flawonoidy i beta-karoten. Napary z nagietka wykazują działanie napotne, przeciwzapalne i rozkurczowe.
Nasturcja
Możemy korzystać zarówno z jej kwiatów, jak i liści. W przeciwieństwie do innych jadalnych kwiatów, nasturcja ma dość wyrazisty smak i aromat (powodem są zawarte w niej związki siarki). Nasturcja nadaje się do różnego rodzaju past (roślinnych, serowych, jajecznych), sałatek oraz potraw mięsnych (szczególnie tłustych, ponieważ ułatwia metabolizm). Marynowane pączki lub niedojrzałe owoce nasturcji świetnie sprawdzają się w roli kaparów.
Kwiaty w kuchni - przepisy
Składniki:
truskawki 200 g
jogurt naturalny 150 g
miód (1 łyżeczka)
kwiatki fiołka (garść)
Przygotowanie: wszystkie składniki miksujemy razem.
Kwiaty (cukinii, bzu czarnego, dyni, akacji) w cieście naleśnikowym
Jeden z najprostszych i zarazem najsmaczniejszych „kwietnych” przepisów.
Składniki: kwiaty (w przypadku bzu – całe baldachimy); jajko; mąka pełnoziarnista; mleko; olej; ew. sól.
Przygotowanie: kwiaty przyrządzamy od razu po przyniesieniu do domu (muszą być świeże), myjemy je i osuszamy. Odcinamy łodygi. Wykonujemy typowe ciasto naleśnikowe (możemy dodać ulubione przyprawy, jeśli przygotowujemy danie na słono, kwiaty bzu najlepiej smakują na słodko, oprószone cukrem pudrem). Smażymy kwiaty w dość dobrze rozgrzanym oleju przez ok. 1-2 min.
Marmolada z płatków mniszka lekarskiego
Składniki: 500 g płatków kwiatów; 250 g cukru; pomarańcza; cytryna; żelfix (pektyna); woda (około pół litra).
Przygotowanie: płatki należy szybko wyskubać z kwiatostanów (szybko więdną i zamykają się), dokładnie opłukać. Gotujemy syrop z wody i cukru, zalewamy nim płatki mlecza, dodajemy sok z pomarańczy, cytryny, a także pokrojoną drobno skórkę (owoce powinny być niewoskowane). Gotujemy na niewielkim ogniu przez około 60 minut aż wyparuje nadmiar wody. Na koniec dodajemy cukier żelujący i przelewamy do wyparzonych słoików.
Sałatka z kwiatami nasturcji
Składniki: mix ulubionych sałat; (ew. również liście świeżego szpinaku); garść kwiatów nasturcji, pomidorki koktajlowe, uprażone pestki dyni, cytryna, sól, pieprz, oliwa
Przygotowanie: liście sałat płuczemy, dodajemy uprzednio umyte kwiaty nasturcji, szpinak, połówki pomidorków koktajlowych, garść uprażonych pestek dyni, na koniec łączymy z oliwą, solą, pieprzem i sokiem z cytryny.
Autor: Kaja Karwowska, dietetyk Wygodnadieta.pl