Zupy polskie: historia
Zupa jest stara jak świat. Pierwsze wywary na mięsie nasi przodkowie gotowali około 8 tysięcy lat przed Chrystusem. Wtedy nie było nawet garnków - zupy przyrządzano w dołkach wyłożonych skórą; do dołków wlewano wodę i dodawano składniki, a następnie wrzucano rozgrzane na ogniu kamienie. Gotowano również w zwierzęcych skórach zawieszonych nad ogniem. Garnki weszły na jaskiniowe salony 2 tysiące lat później.
Według Carsona I. A. Ritchiego, autora książki Jedzenie w dziejach cywilizacji, zupa była jednym z najważniejszych osiągnięć epoki kamienia gładzonego. Ten wynalazek pozwalał na karmienie starszych członków wspólnoty, którzy nie mieli zębów i dla których mięso stanowiło wyzwanie.
Kariera zup rozkręciła się w na przełomie renesansu i baroku. W bogatych dworach zupy gotowano z niewyobrażalnej liczby różnych mięs, które potem najczęściej po prostu wyrzucano. W uboższych domostwach zupę można było robić z tego, co nie za bardzo nadawało się do jedzenia na sucho.
Punkt zwrotny w historii zupy to wiek XX, w którym wymyślono zupę z puszki. Na szczęście technika nie wyparła tradycji i do dziś chwalimy sobie domową, sycącą zupę.
Polskie słowo "zupa" pochodzi najprawdopodobniej od niemieckiego "supen", czyli "jeść łyżką". Wielu z nas kojarzy się z domowym ogniskiem, rodziną i ciepłem. Każdy ma swoją ulubioną i znienawidzoną zupę. Jak by nie było - zupy to fundament kuchni polskiej!
Zupy polskie: rosół
Rosół to wywar z mięsa i warzyw, którego bazą najczęściej jest drób. Zwykle do zrobienia rosołu wykorzystujemy włoszczyznę. Serwujemy go najczęściej z makaronem lub bez niczego. Dziś rosół możemy sporządzić także z kostki rosołowej - rzecz jasna nie jest tak dobry, jak tradycyjny.
Przepis na rosół gościł w każdej książce kulinarnej już w XIX wieku. Według Jana Miodka słowo "rosół" pochodzi od czasownika "rozsolić". Kiedyś bowiem mięso konserwowano za pomocą dużych ilości soli; żeby uczynić mięso ponownie zdatnym do jedzenia, należało długo je gotować, czyli "rozsalać".
Zupy polskie: pomidorówka
Zupę pomidorową najczęściej przygotowujemy na bazie rosołu. Wersja wegetariańska opiera się na bulionie warzywnym. Jak sama nazwa wskazuje, głównym składnikiem dodawanym do wywaru są pomidory (w postaci świeżej lub, na przykład, skoncentrowanej). Pomidorówka w wersji polskiej często zabielana jest śmietaną i posypywana pietruszką. Szczypta cukru dodaje zupie nutki wyrafinowania.
Zupy polskie: ogórkowa
Zupę ogórkową gotujemy na wywarze warzywnym albo mięsno-warzywnym. Podstawą dania są, rzecz jasna, ogórki - najczęściej kiszone, starte na grubej tarce, czasem w formie przecieru.
Zupy polskie: grzybowa
Zupa grzybowa to zupa zarówno świąteczna, jak i codzienna. Danie przyrządza się z różnych grzybów, i świeżych, i suszonych. Podobnie jak pomidorówkę czy ogórkową, robimy ją na bulionie warzywnym lub mięsno-warzywnym. Najpopularniejsze wersje grzybowej to odmiana z łazankami, kluskami czy makaronem. Często można spotkać ją także w wersji "gołej".
Zupy polskie: krupnik
Krupnik to zupa licząca sobie już wiele wieków. Prawdopodobnie cieszyła się powodzeniem głównie u gminu, ponieważ kasza nie była rarytasem bogaczy. Krupnik gotuje się na warzywach lub warzywach i mięsie. Naczelnym składnikiem krupniku jest kasza.
Zupy polskie: kapuśniak
Kapuśniak robi się z kapusty świeżej albo kiszonej. Bulion do niego używany jest tradycyjnie mięsny - z boczku lub żeberek.
Zupy polskie: grochówka
Grochówka - któż jej nie zna? Popularna szczególnie na wojskowych festynach, grochówka to zupa gęsta i sycąca. Przyrządza się ją z grochu i ziemniaków z dodatkiem czosnku i majeranku.
Zup polskich istnieje jeszcze wiele - to tylko te najważniejsze. Jeśli jesteś wielbicielem zup, przejrzyj bazę naszych przepisów na zupy - mamy ich ponad tysiąc!
To także może cię zainteresować:
