Orkisz to podgatunek pszenicy, jedna z najstarszych odmian tego zboża, którą znano już w średniowieczu. Czasem nazywa się go szpelcem. Jeszcze w XIX wieku orkisz był na ziemiach polskich bardzo popularnym zbożem. Z piedestału zepchnęła go pszenica zwyczajna, którą zaczęto produkować na wielką skalę.
Dziś, dzięki modzie na zdrowe odżywianie, orkisz przeżywa renesans. Jest dość drogi (około 6 zł za kilogram mąki orkiszowej), ale za to bardzo wartościowy i smaczny. Robi się z niego makarony, pieczywo, płatki, kasze, kawy i alkohole. Idealnie nadaje się do pieczenia ciastek.
Ciastka orkiszowe: wartości odżywcze
Ta niepozorna przekąska skrywa w sobie całą masę dobroczynnych składników. Orkisz zawiera żelazo, wapń, potas, cynk, selen i miedź. Ma witaminy z grupy B (w tym witaminę PP) oraz witaminy A, E i D. Posiada więcej białka i błonnika pokarmowego niż pszenica zwyczajna. Oprócz tego obfituje w zdrowe nienasycone kwasy tłuszczowe (w tym kwas linolenowy).
Orkisz zawiera łatwo przyswajalny gluten, który dobrze tolerują nawet bezglutenowcy.
Pszenicę orkisz uprawia się i zbiera z nienaruszoną łupiną, dlatego wnętrze ziarna jest chronione przed zanieczyszczeniami oraz utratą wartości odżywczych. Najcenniejsze składniki orkiszu znajdują się nie w łusce (jak w większości znanych nam zbóż), lecz w ziarnie wewnętrznym. Pszenica orkisz jest bardzo łatwa w uprawie, nie wymaga stosowania sztucznych nawozów.
Ciastka orkiszowe: właściwości zdrowotne
Dojrzały orkisz to bogactwo kwasu krzemowego, który jest bardzo ważny dla skóry, paznokci i włosów. Poprawia koncentrację i pracę mózgu w ogóle.
Orkisz zawiera rodanid, naturalny antybiotyk, który ma działanie przeciwnowotworowe, wzmacnia odporność, serce i układ nerwowy, a także ochrania przed zakażeniami. Usuwa toksyny, łagodzi dolegliwości żołądkowe i alergiczne. Spowalnia postęp choroby wieńcowej; fitesterole zawarte w orkiszu obniżają poziom cholesterolu we krwi.
Pszenica orkisz pomaga osobom po zawale serca, a także zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę i polepsza przemianę materii. Zapobiega kamicy żółciowej, poprawia trawienie.
Niektórzy wykorzystują łuski orkiszu do robienia leczniczych kąpieli - mają one pomagać w leczeniu chorób skóry.
Ciastka orkiszowe: kaloryczność
Kaloryczność ciastek orkiszowych zależy od tego, z czym je zrobisz. 100 g ciastek orkiszowych z bakaliami to około 180 kcal. Taka sama porcja z sezamem ma już prawie 480 kcal, a z czekoladą - 335 kcal. Jednak osobom, które uważają na kalorie, kilka ciastek orkiszowych nie zaszkodzi, a wręcz przeciwnie. Wartości odżywcze orkiszu wszystko wynagrodzą!
Ciastka orkiszowe: przepis
Przepis na ciastka orkiszowe z drobinkami czekolady to łatwizna
Składniki:
- 1,5 szklanki razowej mąki orkiszowej
- 0,5 szklanki brązowego cukru
- 3/4 łyżeczki proszku do pieczenia
- mała szczypta soli
- 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej
- 120 g masła
- 1 jajko
- 120 g posiekanej gorzkiej lub mlecznej czekolady
Sposób przygotowania:
Masło utrzyj z cukrem. Dodaj jajko, a następnie stopniowo wszystkie suche składniki. Na koniec dodaj czekoladę. Schłódź przez godzinę, a następnie uformuj kulki wielkości orzecha włoskiego i rozłóż je na blasze, a potem delikatnie spłaszcz. Piecz 15-20 minut w temperaturze 175oC. Wyłącz piekarnik, otwórz na małą szerokość i poczekaj, aż ciasteczka wystygną. Gotowe!
Przepisy na różne dania orkiszowe znajdziesz tutaj.
To także może cię zainteresować:
Chleb orkiszowy z żurawiną - uwielbiany przez dzieci i dorosłych
