Śródziemnomorskie przysmaki - wykorzystaj sezon na pomidory

Włoska brushetta, to grzanka, przygotowywana zazwyczaj z pokrojonymi w kostkę pomidorami oraz bazylią. Jeśli chcesz, możesz jednak zaszaleć z dodatkami - my proponujemy grillowanego bakłażana i parmezan.

Bruschetta z parmezanem

4 duże kromki chleba wiejskiego
4 dojrzałe małe pomidory
4 ząbki czosnku
1 mały pęczek bazylii
8 plasterków bakłażana
4 plastry parmezanu
ocet balsamiczny
oliwa

Pomidory umyj i przekrój na pół, czosnek obierz i też przekrój. Ułóż je na blasze wyłożonej pergaminem, skrop oliwą, dopraw solą i pieprzem. Wstaw do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C i piecz ok. 15 min, aż czosnek się zrumieni, a pomidory zmiękną. Kromki chleba skrop oliwą i opiecz w piekarniku lub bez tłuszczu opiecz w tosterze (skrop je oliwą po opieczeniu). Plastry bakłażana skrop oliwą i opiecz na patelni grillowej. Na grzankach ułóż plastry sera, połówki pomidora, plasterki bakłażana i połówki czosnku, udekoruj bazylią, skrop octem balsamicznym i od razu podawaj.

Autor: Aneta Kosiba

Jeśli lubisz sałatkę grecką, z pewnością zasmakuje Ci również wywodząca się z Bułgarii sałatka szopska. Od greckiej "kuzynki" różni ją to, że zamiast fety dodaje się do niej słony ser szopski.

Sałatka szopska

3 pomidory
1 ogórek
2 duże papryki
1 cebula
kawałek twardego, słonego sera (najlepiej oryginalny bułgarski ser szopski lub kozi)
1 łyżka czarnych oliwek bez pestek
natka pietruszki olej słonecznikowy lub oliwa

Warzywa obierz i pokrój w niewielkie kawałki, wymieszaj i polej olejem lub oliwą. Do miski przełóż niewielką ilość warzyw, a następnie zetrzyj na wierzch warstwę sera. Na ser przełóż kolejną porcję warzyw i znowu zetrzyj ser. Powtarzaj czynność do wyczerpania składników. Na koniec posyp siekaną natką pietruszki i pokrojonymi oliwkami.

Autor: Aneta Kosiba

Pizzaiola to włoski sos na bazie pomidorów, w którym zazwyczaj dusi się mięso. Delikatne mięso z indyka w tym aromatycznym sosie będzie pysznym i lekkim obiadem, albo sycącą kolacją.

Indyk w sosie pizzaiola

12 sznycelków (ok. 600 g) z filetu z indyka
6 filecików anchois w oliwie
12 kaparów w soli
60 ml oliwy extra vergine (z pierwszego tłoczenia)
50 ml bulionu warzywnego lub gorącej wody
1 ząbek czosnku
200 g pomidorów cherry
oregano
natka pietruszki
bazylia
sól do smaku

Mięso, pomidory i zioła umyj i oszusz (odłóż kilka listków natki do dekoracji). Pomidorki przekrój na pół, czosnek pokrój w plasterki, zioła posiekaj. Anchois odsącz z oliwy. Na rozgrzanej patelni podsmaż mięso, po 2 minuty z każdej strony. Dodaj bulion, pomidorki, czosnek, zioła, anchois i kapary. Całość duś ok. 5 minut. Gotowe danie wyłóż na talerze, skrop oliwą, udekoruj natką i podawaj.

Autor: Giancarlo Russo

Ratatuj, czyli ratatouille, to prowansalska potrawa warzywna, przyrządzana z pomidorów, cukinii, bakłażanów, papryki i cebuli. Podobne dania odnajdziemy jednak w tradycjach kulinarnych wielu innych krajów położonych nad Morzem Śródziemnym. W Grecji nazywa się je tourlou, w Turcji briam, a w Hiszpanii samfaina.

Ratatuja, czyli duszone warzywa

2 bakłażany
4 małe cukinie
2 papryki
500 g pomidorów podłużnych
2 duże cebule
1/2 szklanki oliwy z oliwek lub więcej
1 łyżeczka świeżego lub 1/2 łyżeczki suszonego tymianku
1 łyżeczka świeżego lub 1/2 łyżeczki suszonego rozmarynu
1 łyżeczka świeżej lub 1/2 łyżeczki suszonej natki pietruszki
2 ząbki czosnku
sól
pieprz czarny
zioła prowansalskie

Bakłażany umyj pokrój na kawałki, posól odstaw na 20 minut. Następnie opłucz i wysusz na papierowym ręczniku. Cebulę i czosnek obierz, cukinię i papryki umyj. Cebulę pokrój na kawałki, cukinię w kostkę, a paprykę w paseczki. Czosnek przekrój na pół. Pomidory sparz, obierz ze skóry i pokrój w grubą kostkę. W głębokim rondlu rozgrzej oliwę i zeszklij na niej cebulę. Następnie dodaj bakłażana i paprykę i duś wszystko przez 5 minut. Jeśli używasz świeżych ziół, posiekaj je i dodaj do potrawy. Do rondla dodaj pomidory, cukinię, czosnek. Całość duś na małym ogniu pod przykryciem około 20 minut, aż warzywa będą miękkie. Dopraw potrawę solą i pieprzem. Przed podaniem polej obficie oliwą i wymieszaj. Rada: Potrawę możesz także upiec w piecu: surowe, pokrojone warzywa wymieszaj w 1/2 szklanki oliwy i w ziołach. Przełóż do żaroodpornego naczynia, wstaw do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C i piecz ok. godziny.

Autor: Junona Lamcha-Grynberg

Parmigiana di melanzane, czyli zapiekanka z bakłażanów i pomidorów, to danie popularne w całych Włoszech. Zazwyczaj jada się ją jako dodatek warzywny, podawany po głównym daniu, zwłaszcza w trakcie uroczystego obiadu.

Parmigiana - zapiekanka z bakłażanów, pomidorów, sera i szynki

2-3 (600-700 g) bakłażany
300 g mięsistych podłużnych pomidorów lub 1 puszka (400 g) pomidorów
2 opakowania (250 g) mozzarelli
100 g startego parmezanu
6 (ok. 120 g) cienkich dużych plastrów szynki gotowanej
2 ząbki czosnku
1/2 pęczka bazylii
oliwa
sól
pieprz

Pomidory sparz wrzątkiem, obierz ze skórki i pokrój w duże kawałki. Jeśli używasz z puszki, osącz je z sosu i pokrój, sos zachowaj. Bazylię umyj i posiekaj. W rondlu na niewielkim ogniu rozgrzej niewielką ilość oliwy, dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i przesmażaj ok. pół minuty - czosnek bardzo szybko się rumieni, uważaj, żeby go nie przypalić. Dodaj pomidory (i sos) oraz połowę bazylii. Zwiększ ogień i gotuj 6-8 minut, aż część płynu odparuje, a sos zgęstnieje, dopraw solą i pieprzem, dodaj pozostałą bazylię i wymieszaj. Zdejmij z ognia i odstaw. Bakłażany umyj i odetnij końcówki, następnie pokrój pod kątem w 1-cm plastry, skrop oliwą, wymieszaj. Następnie usmaż partiami na patelni grillowej (lub zwykłej nieprzywierającej), obracając raz, aż bakłażan się zrumieni. Szynkę pokrój w mniejsze kawałki, mozzarellę - w plastry. Niewielką kwadratową brytfankę wyłóż papierem do pieczenia i ułóż dwie warstwy zapiekanki - na każdym plastrze bakłażana ułóż kawałek szynki, plaster mozzarelli, rozsmaruj po łyżce sosu i posyp parmezanem. Drugą warstwę przygotuj w ten sam sposób. Całość wstaw do piekarnika z włączonym termoobiegiem rozgrzanego do 180 st. C (200 st. zwykły piec) i piecz ok. 15 minut, aż ser się rozpuści. Podawaj jako ciepłą przystawkę.

Autorki: Paulina Kałka, Zuzanna Wiciejowska

Pomidory przydadzą się również do hiszpańskiej paelli, czyli smażonej potrawy z ryżu z różnymi dodatkami. Jeśli masz ochotę, możesz przygotować ją wyłącznie z owocami morza, albo też mieszanką owoców morza i mięsa (najlepiej drobiowego).

Paella

450 g okrągłego ryżu (np. arborio)
6 małych porcji kurczaka (mogą być skrzydełka lub pałki)
300 g karkówki
2 małe (ok. 100g) kiełbaski chorizo
350 g kalmarów
16 małży
200 g krewetek
2 zielone papryki
500 g pomidorów malinowych
1 łyżeczka ostrej papryki
1 i 1/2 l bulionu z kurczaka
100 g ugotowanego zielonego groszku
8 łyżek oliwy
6 ząbków czosnku
1/2 pęczka natki
2 szczypty szafranu

Pomidory sparz, obierz ze skórki i pokrój w kostkę. Z papryk usuń gniazda nasienne i też pokrój je w kostkę. Mięso umyj i osusz. Karkówkę pokrój w kostkę o boku ok. 2 cm. Na głębokiej patelni lub w rondlu podgrzej 2 łyżki oliwy. Dodaj przeciśnięte przez praskę 4 ząbki czosnku. Smaż przez 3 minuty, cały czas mieszając drewnianą łyżką. Przełóż do miski. Pietruszkę posiekaj, jedną łyżkę odłóż, a resztę wsyp na patelnię. Smaż przez kilka minut i przełóż do czosnku. Dodaj szafran, wymieszaj i rozetrzyj na miazgę w moździerzu. Na tej samej patelni rozgrzej 4 łyżki oliwy. Smaż kawałki kurczaka i karkówkę. Po 15 minutach, gdy mięso będzie rumiane, dodaj pozostały czosnek pokrojony w plasterki, pomidory i paprykę. Duś 2-3 minuty, po czym dodaj mieloną ostrą paprykę. Dobrze wymieszaj i od razu zdejmij z ognia. Mięso z warzywami przełóż do innego naczynia. Na umytej patelni podgrzej pozostałą oliwę. Wsyp ryż i podsmażaj przez 2 minuty, ciągle mieszając. Dodaj przesmażony czosnek z pietruszką oraz połowę bulionu. Gotuj na dużym ogniu przez 6-7 minut. Gdy ryż wchłonie większość płynu, dodaj pozostały wywar i usmażone mięso z pomidorami i papryką. Następnie dorzuć pokrojone w plasterki kiełbaski i duś, aż cały płyn odparuje (ok. 5 min). Od czasu do czasu mieszaj. Kalmary umyj i pokrój w plastry. Małże wyszoruj i wypłucz pod bieżącą wodą, a jeśli używasz mrożonych - dodaj je na końcu. Kalmary i małże dorzuć do ryżu i gotuj razem 10-15 minut, aż ryż zmięknie, a kurczak się ugotuje. Wyrzuć małże, które się nie otworzyły. Następnie dodaj groszek, podgotowane krewetki i mrożone małże. Trzymaj na ogniu, dopóki krewetki się nie rozgrzeją. Wierz paelli posyp zieloną pietruszką. Postaw na stole w naczyniu, w którym potrawa była przygotowywana.

Autor: Junona Lamcha-Grynberg