Potrawy wigilijne - nasze propozycje na 12 dań [PRZEPISY]

Jeśli wśród gości znajdują się dzieci, nie powinny jeść grzybów. Jakie potrawy wigilijne można im zaproponować? Zamiast zupy grzybowej np. migdałową.

Składniki:

15 dag migdałów
4 szklanki mleka
szczypta cukru
1 łyżeczka masła
sól.

Sposób przygotowania:

Migdały parzymy wrzątkiem, obieramy ze skórek, tłuczemy i ucieramy w mikserze na gęstą masę. Ucierając, dodajemy co pewien czas po parę kropli wody. Pod koniec ucierania dodajemy kilka łyżek gorącego mleka. Całość wlewamy do garnka i gotujemy ok. 20 min. Dodajemy pozostałe mleko, sól i cukier. Zagotowujemy. Podajemy z grzankami.

Pamiętajcie, że jeśli decydujecie się kupić karpia, trzeba zwracać uwagę na to, jak są traktowane te ryby!

Składniki:

1 karp o wadze około 1 kg
8 dag kaszy gryczanej
4 łyżki masła
5 dag suszonych prawdziwków
1-2 cebule
200 ml śmietany (36-proc.)
2 żółtka
sól
pieprz

Sposób przygotowania:

Grzyby zalej zimną wodą, odstaw na 30 minut. Ugotuj i pokrój w paski. Oczyść i spraw karpia. Kaszę opłucz, zalej szklanką wrzątku, dodaj łyżkę masła i zagotuj, a potem zawiń w koc lub wstaw do ciepłego piekarnika, niech sama dojdzie. Obierz i posiekaj cebulę, zeszklij ją na łyżce masła. Połącz z kaszą i grzybami, a gdy lekko przestygnie, wymieszaj z żółtkami. Farszem napełnij karpia, ułóż w brytfannie, skrop resztą masła i upiecz. Pod koniec polej rybę śmietaną przyprawioną solą oraz pieprzem.

Autor przepisu radzi podawać rybę po grecku na zimno (ja też tak wolę), ale znam amatorów jedzenia jej po podgrzaniu, z ciepłym warzywnym okładem.

Składniki:

1 spora ryba (pstrąg; karp; 1 kg dorsza)
2 cebule
10 marchewek
koncentrat pomidorowy
olej
1 jajko
bułka tarta
sól
pieprz
1/2 szklanki bulionu wołowego

Sposób przygotowania:

Oczyść ryby, odfiletuj, usuń ości. Filety pokrój na średniej wielkości kawałki, posól je i przypraw pieprzem, a następnie opanieruj w roztrzepanym jajku i tartej bułce. Usmaż na złoty kolor na rozgrzanym oleju (uwaga: olej nie powinien być zbyt gorący). Pokrój cebule w kostkę, przesmaż w rondlu na 1-2 łyżkach oleju. Dodaj starte na grubej tarce marchewki, duś do miękkości, podlewając od czasu do czasu łyżką bulionu, a w razie potrzeby olejem. Dodaj 1-2 spore łyżki koncentratu pomidorowego, przypraw do smaku solą i pieprzem. Na półmisku ułóż kilka kawałków ryb, przykryj częścią sosu warzywnego. Potem znowu ułóż ryby i sos, i tak dalej, aż skończą się składniki. Wstaw na całą noc do lodówki. Podawaj na zimno z pieczywem.

Niektórzy podają do barszczu uszka, zwykłe pierogi lub właśnie takie. U nas to samodzielne danie, które znika w ekspresowym tempie.

Składniki:

Ciasto:
75 g drożdży
1 łyżeczka cukru
1 żółtko
5 łyżek kwaśnej śmietany
5 łyżek mleka
1/2 kg mąki
25 dag masła lub margaryny
1 jajko do posmarowania pierogów

Farsz:
1 kg kiszonej kapusty
1 kg białej kapusty
20 dag suszonych grzybów
1 jajko
2-3 średnie cebule
sól
pieprz
gałka muszkatołowa
2 łyżki oleju
2-4 łyżki tartej bułki

Sposób przygotowania:

Na dzień wcześniej, zanim zaczniesz robić pierogi, pokrusz grzyby i zalej je wodą. Zrób ciasto: drożdże rozkrusz, dodaj cukier i odstaw, żeby zaczęły rosnąć. Do miski wlej śmietanę i mleko, dodaj żółtko i szczyptę soli, dokładnie wymieszaj widelcem. Mąkę wysyp na stolnicę, dodaj masło i posiekaj. Dodaj mieszankę śmietanową i drożdże, wyrabiaj, aż powstanie gładkie ciasto. Przykryj i odstaw na pół godziny w chłodne miejsce. Tymczasem zacznij robić farsz: białą kapustę poszatkuj, zalej wrzątkiem i gotuj 10 minut. Dodaj kiszoną kapustę, posól, gotuj razem ok. godziny. Grzyby obgotuj w wodzie, w której się moczyły (około 10 minut od chwili, gdy się zagotują) i wrzuć do kapusty. Cebulę posiekaj i zeszklij na oleju, dodaj do gotującej się kapusty z grzybami. Wymieszaj, zdejmij z ognia, odciśnij na sicie i przepuść przez maszynkę. Przypraw do smaku, dodaj jajko i tyle tartej bułki, aby farsz był zwięzły. Wymieszaj. Rozgrzej piekarnik do 150°C. Ciasto cienko rozwałkuj, powycinaj kółka, pośrodku każdego ułóż porcję kapusty. Dokładnie zlep brzegi, formując pierożki. Odłóż pierogi na blaszkę, przykryj ręcznikiem i pozostaw do wyrośnięcia na 15-20 minut. Posmaruj pierogi roztrzepanym jajkiem. Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz przez ok. 20 minut, aż się przyrumienią. Podawaj do barszczu.

Źródło: Nowa Kuchnia Polska

Nie ma co kryć - potrawy wigilijne są ciężkie i sycące. Czasem można je jednak trochę "podrasować", żeby były bardziej lekkostrawne czy mniej kaloryczne. Tym razem stawiamy na mąkę razową.

Składniki:

3 szklanki pszennej mąki razowej
1 łyżka białej mąki pszennej
1 jajko
1 żółtko
1 główka kapusty białej lub włoskiej
3-4 cebule
30-40 dag pieczarek
sól
biały pieprz
oliwa

Sposób przygotowania:

Przesiej i wymieszaj obie mąki, wsyp na stolnicę, pośrodku zrób dołek i wbij do niego jajko oraz żółtko. Lekko posól, bardzo dokładnie zagnieć i wyrób, wlewając po trosze ciepłą wodę. Gdy ciasto będzie jednolite, dość twarde, ale elastyczne, przykryj je miską i pozostaw na 30 minut, aby odpoczęło. Potem rozwałkuj je na oprószonej mąką stolnicy i pokrój na łazanki (kwadraciki lub prostokąciki). Wrzuć do wrzącej osolonej wody z dodatkiem łyżki masła lub oliwy, gotuj 10 minut, odcedź. Poszatkowaną kapustę uduś w małej ilości wody do miękkości. Na 1-2 łyżkach oliwy zeszklij posiekane cebule, dodaj pokrojone w plasterki pieczarki, smaż, mieszając, aż odparuje sos, a grzybki lekko się przyrumienią. Wymieszaj z osączoną kapustą oraz łazankami. Łazanki możesz podać od razu albo posypać kawałeczkami masła i zapiec.

Olej lniany ma dość specyficzny smak, ale doskonale pasuje do takiej wigilijnej kapusty.

Składniki:

1 słoik (1 litr) kiszonej kapusty
10 dag suszonego grochu łuskanego
10 dag kolorowej fasolki
sól
pieprz
przyprawa warzywna typu Jarzynka
1 łyżka oliwy lub oleju lnianego (może być też masło)

Sposób przygotowania:

Namocz groch i fasolkę, następnego dnia ugotuj w oddzielnych naczyniach. Zalej kiszoną kapustę wodą, zagotuj ją, odcedź, aby nie była zbyt kwaśna. Przetrzyj do kapusty cały groch i połowę fasolki, wymieszaj z oliwą lub olejem, przypraw do smaku solą, pieprzem i jarzynką. Dodaj pozostałą fasolkę, wymieszaj.

Bardzo słodka, ale zdrowa - jeśli dbacie o linię, spokojnie możecie zrezygnować ze śmietanki. I tak nie da się tu uciec od kalorii, ale warto spróbować kutii - w końcu Wigilia jest tylko raz w roku!

Składniki:

1 szklanka pszenicy (bez łusek)
1 szklanka maku
1/2 szklanki płynnego miodu
1 szklanka rodzynek
1 szklanka orzechów mieszanych
inne dowolne bakalie - według uznania
1 laska wanilii
słodka śmietanka do polania

Sposób przygotowania:

Pszenicę zalej wodą i odstaw na noc, żeby namiękła. Mak zalej wrzącą wodą i również odstaw na kilka godzin. Następnego dnia ugotuj pszenicę na małym ogniu do miękkości (weź sporo wody, bo inaczej pszenica się przypali), dobrze osącz. Osącz także mak, przepuść go trzy razy przez maszynkę do mięsa z drobnym sitkiem. Ostudź mak i pszenicę. Rodzynki zalej ciepłą wodą lub rumem i odstaw na 15-20 minut, dokładnie osącz. Orzechy i migdały krótko podpraż w piekarniku i posiekaj. Rozetnij laskę wanilii wzdłuż, czubkiem ostrego noża wydrąż ziarenka ze środka. Dobrze wymieszaj mak, pszenicę, miód, osączone rodzynki, orzechy i migdały, przypraw do smaku ziarenkami wanilii. Możesz dodać także inne ulubione bakalie. Miskę z masą przykryj i wstaw do lodówki - najlepiej na kilka dni. Kutię podawaj zawsze dobrze schłodzoną. Najlepiej smakuje polana zimną słodką śmietanką.

W niektórych domach takie kluski z makiem podaje się z dodatkiem skórki pomarańczowej.

Składniki:

1/2 opakowania (250 g) makaronu jajecznego - grube taśmy lub łazanki
1 łyżka masła
1 mała puszka masy makowej
2 łyżki miodu
sól

Sposób przygotowania:

To najprostsza i najszybsza wersja tej potrawy. Makaron ugotuj w osolonym wrzątku, odcedź i dodaj masło. Na dużej patelni rozpuść miód, dodaj masę makową i wymieszaj. Kiedy masa się trochę podgrzeje, dodaj makaron i ponownie wymieszaj. Podawaj na ciepło. Rada: do masy makowej możesz dodać namoczone we wrzątku rodzynki i ewentualnie inne bakalie, jeśli gotowa masa ma ich za mało.

Autor: Zuzanna Wiciejowska

Makowiec to chyba najbardziej tradycyjne wigilijne ciasto...

Składniki:

Masa makowa:
25 dkg suchego maku
3 łyżki śmietany 36 proc.
2-4 łyżki miodu
2 szklanki mleka
2 łyżki masła
50-80 g migdałów blanszowanych całych lub płatków migdałowych
6-8 łyżek bakalii - np.: rodzynki i morele oraz/lub kandyzowana skórka pomarańczowa
Ciasto:
500 g mąki
100 g (6-7 łyżek) cukru
4 jaja
50 g drożdży
2/3 szklanki mleka
100 g masła
opakowanie cukru waniliowego albo 1 aromat waniliowy lub laska wanilii

Lukier:
5 łyżek cukru pudru
1/2 cytryny

Sposób przygotowania:

Mak zalej wrzącym mlekiem, odstaw nawet na całą noc. Następnie gotuj na małym ogniu 15 minut. Odsącz na sicie i zmiel 3 razy w maszynce ze specjalnym drobnym sitkiem do maku. Rodzynki zalej wrzątkiem, odstaw na 10 minut, odsącz. Morele i skórkę pomarańczową posiekaj. Kilka całych migdałów odłóż do dekoracji, resztę posiekaj albo użyj płatków migdałowych. Masło roztop na patelni, dodaj zmielony mak, przesmaż. Dodaj miód, śmietanę i bakalie, dokładnie wymieszaj i smaż jeszcze 3 minuty. Ostudź. Drożdże pokrusz, wymieszaj z łyżką cukru, łyżką mąki i letnim mlekiem, przykryj, odstaw na 30 min do wyrośnięcia. 2 jajka i 2 żółtka (białek użyjesz do posmarowania ciasta) utrzyj z cukrem, dodaj mąkę, cukier waniliowy, zaczyn, ostudzone masło i wymieszaj. Wyrób ciasto, aż będzie odchodziło od ręki, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na 1-2 godz., aż podwoi objętość. Wytnij z papieru do pieczenia prostokąty, takie by krótszy bok pasował do rozmiaru foremki. Wyrośnięte ciasto podziel na 2 części, każdą krótko wyrób i rozwałkuj na papierze do pieczenia lekko posypanym mąką na grubość ok. 0,5 cm. Każdy placek posmaruj połową masy makowej, zwiń w struclę (od krótszego boku), włóż na papierze do formy. Posmaruj ciasto białkiem i odstaw do wyrośnięcia na 30 min. Piecz 40 min w piekarniku nagrzanym do 180 st. C. Wystudzone ciasto posmaruj lukrem z cukru pudru rozmieszanego z sokiem z cytryny, posyp migdałami i skórką pomarańczową.

Autor: Junona Lamcha-Grynberg

Sernik czy piernik? To częsty dylemat, który może rozwiązać właśnie ten przepis.

Składniki (na tortownicę o średnicy 22 cm):

Spód:
250 g pierniczków
1 łyżka cukru pudru
80 g masła

Nadzienie:
170 ml śmietanki kremówki
100 g cukru pudru
400 g kremowego serka
200 g ricotty
2 jajka + 1 żółtko
1 łyżka mąki pszennej
1/4 łyżeczki mielonego imbiru
1/4 łyżeczki mielonego ziela angielskiego
ziarenka z 1 laski wanilii

Sposób przygotowania:

Rozgrzewamy piekarnik do 200 st. C. Pierniczki miksujemy w malakserze, łączymy z cukrem pudrem i rozpuszczonym masłem. Wylepiamy masą dno i brzegi tortownicy. Pieczemy 5 minut, studzimy. Zmniejszamy temperaturę piekarnika do 170 st. C. Robimy nadzienie. Ubijamy śmietankę, dodając cukier puder. Oddzielnie ubijamy kremowy serek z ricottą, kolejno miksujemy z jajkami i żółtkiem, delikatnie łączymy z ubitą śmietanką. Mieszamy z mąką, przyprawami i wanilią. Wlewamy masę na podpieczony spód, wstawiamy do piekarnika na 45-60 minut. Wyłączamy piekarnik, uchylamy drzwiczki i zostawiamy sernik na godzinę. Wystudzone ciasto wstawiamy do lodówki na 3 godziny, aby całkowicie się zestaliło.

Autor: Olga Badowska

Może nie jest "daniem", ale to ważny element świątecznego menu. Jedząc kolejne potrawy wigilijne, warto popijać je właśnie kompotem z suszonych owoców.

Składniki:

Suszone owoce:
śliwki
morele
gruszki
jabłka
żurawina

Przyprawy np.:
goździki
cynamon
kardamon
ew. cukier do smaku

Sposób przygotowania:

Mieszankę kompotową zalej wrzącą wodą, zagotuj i zostaw na noc. Rano spróbuj i ewentualnie trochę posłódź i podgotuj na wolnym ogniu. Odstaw do wystygnięcia. W przygotowanym w ten sposób kompocie owoce zachowują jędrność.

Autor: Junona Lamcha-Grynberg