Dodatki do świątecznych przysmaków, które możesz zrobić sam

Często jesz pomarańcze? Nie wyrzucaj skórki! Przy niezbyt dużym nakładzie pracy można ją zmienić w przepyszną skórkę kandyzowaną - doskonałą na przykład do świątecznego piernika, keksu czy ciasta drożdżowego. W taki sam sposób możesz wykorzystać także skórkę cytrynową.

Składniki:

skórka z 5 pomarańczy
1 szklanka cukru
1 szklanka wody

Sposób przygotowania:

Pomarańcze wyszoruj, sparz wrzątkiem i obierz, dzieląc skórkę z każdej pomarańczy na 4 części. Ostrym nożem odetnij albedo (białą część skórki) - jest gorzkie. Powinna zostać bardzo cienka pomarańczowa część. Skórkę pokrój na wąskie paseczki, włóż do rondelka, zalej wrzątkiem i gotuj 15 minut. Następnie odcedź i z powrotem włóż do rondla. Zalej szklanką wody i dodaj szklankę cukru. Podgrzewaj, co jakiś czas mieszając, aż woda wyparuje i otrzymasz bardzo gęsty sos. Wyjmij paski z sosu, ułóż je na kratce i pozostaw na noc do wyschnięcia.

Rady:
- przed dodaniem do ciasta skórkę drobno posiekaj
- skórkę możesz przełożyć do słoika, zalać syropem i przechowywać w lodówce - w takiej wersji możesz użyć jej np. zamiast konfitur do herbaty
- z kandyzowanej skórki pomarańczowej możesz zrobić deser - czekoladowe fondue: maczaj paski w roztopionej gorzkiej czekoladzie i odkładaj do zastygnięcia

Autor: Junona Lamcha-Grynberg

Jeśli masz młynek do kawy lub moździerz, możesz samodzielnie przygotować domową przyprawę korzenną. Uważaj - jest znacznie bardziej aromatyczna od gotowych mieszanek, które bardzo często zawierają sporą ilość cukru.

Składniki:

duży kawałek korzenia imbiru (około 50 g)
skórka otarta z dwóch dużych pomarańczy
skórka otarta z trzech dużych cytryn
8 dużych kawałków kory cynamonu (razem około 50 g)
1 cała gałka muszkatołowa
10 strączków zielonego kardamonu
1 łyżeczka nasion kopru włoskiego
1 łyżeczka całych goździków
1 cała gwiazda anyżu
2 łyżeczki nasion kolendry
pół łyżeczki pieprzu białego
pół łyżeczki pieprzu czarnego
pół łyżeczki pieprzu różowego
pół łyżeczki pieprzu zielonego
1 łyżeczka ziela angielskiego
2 duże i mięsiste laski wanilii

Sposób przygotowania:

Skórki z cytrusów obieramy zesterem (lub bardzo cienko nożem i pozbywamy się białych, gorzkich części). Imbir obieramy i kroimy w cienkie plasterki. W piekarniku nagrzanym do 160 st. C przez 30 minut suszymy skórki, a przez 40 minut plasterki imbiru. Wszystkie przyprawy (oprócz wanilii) prażymy na suchej patelni. Studzimy. Ostudzone mielimy partiami razem z laską wanilii, wysuszonymi imbirem oraz skórkami z cytrusów w młynku do kawy (wersja dla wygodnych jak ja) lub ucieramy w moździerzu na proszek. Przechowujemy w szczelnie zamykanym szklanym pojemniku z dala od promieni słonecznych.
Autor: zawszepolka

Najlepszy do dekoracji pierniczków oraz sklejania piernikowych chatek będzie lukier królewski. Szybko twardnieje i ma piękny biały kolor. Zwykle przygotowuje się go na bazie białek i cukru pudru z dodatkiem soku z cytryny lub octu.

Składniki:

2 białka
2 i 1/3 szklanki cukru pudru (około 400 g)
kilka kropel soku z cytryny lub octu
ewentualnie barwniki

Sposób przygotowania:

Białka wbić do naczynia. Dodać cukier puder i sok z cytryny lub ocet. Miksować na niskich lub średnich obrotach miksera przez około 10-15 minut (lukier jest wtedy bardziej gładki). Ewentualnie dodać barwnik i ponownie zmiksować. Jeśli lukier wyjdzie zbyt rzadki, należy dodać do niego jeszcze trochę cukru pudru (stopniowo), a jeśli zbyt gęsty - białka. Dekorować ostudzone pierniczki, np. za pomocą rękawa cukierniczego i tylki z cieniutką końcówką lub strzykawki.

>> Zobacz również nasze pozostałe przepisy na lukier!

Marcepan można wykorzystać chociażby do przełożenia świątecznego piernika (np. dojrzewającego). Jeśli chcesz przygotować z niego dekoracje, możesz zabarwić go za pomocą barwników spożywczych lub soku z buraka, malin itp.

Składniki:

500 g zmielonych migdałów bez skórki
340 g cukru
115 ml wody

Sposób przygotowania:

Podgrzać cukier z wodą, aż się rozpuści. Dodać migdały, gotować, aż masa przestanie przywierać do dna. Zdjąć z ognia, lekko przestudzić, wyrabiać drewnianą łyżką na gładką masę. Przechowywać w foliowym woreczku.

Autor: Marta Gessler

Zobacz również:

Zamiast kupować gotowy aromat, możesz pokusić się o zrobienie własnego ekstraktu pomarańczowego lub cytrynowego. Świetnie nada się do aromatyzowania wypieków drożdżowych oraz serników.

Składniki:

Do przygotowania 200-250 ml ekstraktu potrzebne będą 1-3 pomarańcze lub cytryny (ilość zależnie od wielkości - jeśli mamy bardzo duże owoce, wystarczy jedna sztuka) oraz po 100-125 ml wódki i wody.

Sposób przygotowania:

W pierwszej kolejności owoce trzeba dobrze wyszorować w gorącej wodzie, osuszyć i obrać. Następnie ze skórki należy dokładnie usunąć gorzką, białą część, tzw. albedo. Pozostałą, pomarańczową część najlepiej pokroić w drobną kostkę. Przesypać do wyparzonego i osuszonego słoika (lub butelki), zalać alkoholem i wstrząsnąć. Pozostawić na 1-2 tygodnie w ciemnym i suchym miejscu, w temperaturze pokojowej, co jakiś czas potrząsając naczyniem z ekstraktem. Po tym czasie jest on gotowy, choć najlepszy będzie po 1-2 miesiącach.

Rada: Aby ekstrakt był bardziej esencjonalny (mocniejszy), ale i trwalszy, można również przygotować go z wódki nierozcieńczonej wodą.

W podobny sposób jak ekstrakt pomarańczowy i cytrynowy można przygotować także ekstrakt waniliowy. Doda smaku świątecznym sernikom i wypiekom z dodatkiem czekolady. Laski wanilii możesz kupić obecnie choćby w dyskontach.

Składniki:

Aby uzyskać 200-250 ml ekstraktu, potrzebujemy 3-5 mięsistych (nie suchych) lasek wanilii oraz około 200-250 ml wódki (im mniej alkoholu i więcej wanilii, tym ekstrakt bardziej aromatyczny).

Sposób przygotowania:

Laski wanilii trzeba przekroić wzdłuż (nie wydłubując ziarenek). Następnie przełożyć do wyparzonego i osuszonego słoika lub butelki - jeśli laski będą zbyt długie, można przeciąć je na pół. Na koniec zalać je alkoholem, lekko wstrząsnąć i odstawić w ciemne miejsce (temperatura pokojowa) na blisko 2 tygodnie, co jakiś czas wstrząsając naczyniem z ekstraktem. Po tym czasie ekstrakt jest gotowy do użycia, jednak pełnię aromatu uzyska po 1-2 miesiącach. Uwaga - w trakcie przygotowywania stopniowo zmieni on kolor (będzie przypominał mocną herbatę).

Rada: Zamiast wódki ekstrakt można przygotować także na bazie innego alkoholu, np. rumu lub bourbonu. Dzięki temu będzie bardziej aromatyczny.

Oprócz ekstraktu laskę wanilii można wykorzystać również do przygotowania domowego cukru waniliowego. Ten w sklepach, to zwykle gorszej jakości cukier WANILINOWY.

Składniki:

1,5 szklanki cukru (biały, brązowy lub mieszany - jak wolisz)
3 laski wanilii

Sposób przygotowania:

Laski wanilii przekrój i wyskrob nożem wszystkie ziarenka - wymieszaj je z cukrem i przesyp całość do słoiczka. Pocięte strąki również wrzuć do środka - będzie jeszcze więcej aromatu. Cukier właściwie jest gotowy, ale najlepiej będzie, jeśli poczekasz tydzień-dwa, aż cukier dokładnie przeniknie aromatem.

W podobny sposób możesz przygotować cukier cynamonowy, którym można posypywać np. świąteczne ciasteczka. Najlepszy jest z cukru brązowego (jak na obrazku poniżej).

Fot. iStock