Pierogi i pierożki - nie tylko tradycyjne

Pierogi uważane za typowo polskie danie, w rzeczywistości przybyły do nas najpewniej z Dalekiego Wschodu. Podobno to Chińczycy wymyślili pierwsi, by makaronowe ciasto napełniać farszem, a następnie gotować lub smażyć. Choć w Polsce początkowo podawano je głównie podczas różnych uroczystości, teraz możemy się nimi cieszyć na co dzień. Dziś mamy dla was kilka naprawdę pysznych przepisów na pierogi - nie tylko te klasyczne.
Pierogi z kapustą i grzybami Pierogi z kapustą i grzybami Fot. Agata Jakubowska / Agencja

Pierogi z kapustą i grzybami

Gotowane, smażone, pieczone - pierogi z kapustą w każdej postaci są pyszne. Według legendy ich twórcą jest polski duchowny, żyjący na przełomie XII i XIII wieku i jeden z dawnych patronów Polski - Jacek Odrowąż. Dawna modlitwa do niego rozpoczyna się zresztą od słów: "Święty Jacku z pierogami...".

Pierogi z kapustą i grzybami

Ciasto pierogowe:
1/2 kg mąki
łyżka masła
szklanka bardzo ciepłej wody - prawie gorącej
pół łyżeczki soli

Farsz:
garść ugotowanych grzybów suszonych
1/2 kg kapusty kiszonej
1/2 kg kapusty białej
2 cebule
sól
pieprz
majeranek

Ciasto pierogowe: Do miski wsyp mąkę, zrób w niej dołek, dodaj masło i sól, zalej gorącą wodą, długo wyrabiaj w misce, jak będzie za rzadkie dosyp jeszcze trochę mąki. Ciepłą kulę ciasta przykryj pokrywką i dopiero zacznij robić farsz. Ciasto od razu po wyrobieniu ciężko się wałkuje, jest za twarde, lepiej odczekać, żeby przestygło.
Farsz: Ugotuj każdą kapustę oddzielnie. Odciśnięte z wody kapusty i odsączone grzyby zmiel w maszynce do mięsa lub drobno poszatkuj. Cebulę drobno pokrój, usmaż na oleju na złoto, dodaj zmielone lub poszatkowane kapusty z grzybami, całość podsmażaj jeszcze kilka minut, aż dobrze się wymiesza. Ostudź. Wyrobione ciasto rozwałkuj, wycinaj szklanką kółka, nakładaj farsz i sklejaj pierogi. Pierogi wrzuć do osolonego wrzątku, poczekaj, aż wypłyną, i gotuj jeszcze minutę. Podawaj z roztopionym masłem.
Rady: Pierogi możesz zamrozić rozłożone na tacach wyłożonych folią spożywczą tak, żeby się nie stykały. Przed podaniem wystarczy wrzucić je na chwilę do wrzątku.

Autor: Junona Lamcha-Grynberg

Zobacz także nasz przepis na pierogi z cebulą:

Pierogi ruskie Pierogi ruskie Fot. Natalia Nowak-Bratek (krewimleko.wordpress.com)

Pierogi ruskie

Z podanych składników wyjdzie naprawdę solidna porcja pierogów. Jeśli nie masz armii głodomorów do wykarmienia albo nie chcesz zamrozić pierogów na później, odpowiednio zmniejsz proporcje.

Pierogi ruskie

(na około 80-90 pierogów)
1 kg mąki
około 1/2 szklanki wody
szczypta soli

Farsz:
1/2 kg ziemniaków
1/2 kg tłustego twarogu
1 jajko
sól i pieprz do smaku

Mąkę usypujemy na stolnicy w kopczyk, w nim robimy dołek, stopniowo wlewamy do niego wodę i wyrabiamy ciasto. Powinno być sprężyste i nie może kleić się do rąk. Odstawiamy, by chwilę odpoczęło, przykrywamy wilgotną ściereczką, żeby nie wysychało.
Ziemniaki obieramy, gotujemy do miękkości, cedzimy i ugniatamy tłuczkiem. Gdy ziemniaki wystygną, dodajemy twaróg, jajko, sól i pieprz.
Rozwałkowujemy ciasto dość cienko i szklanką wycinamy kółka. Na krążki nakładamy odrobinę farszu, nie za dużo bo pierogi się rozpadną i trudno będzie je kleić. Najpierw tylko sklejamy brzegi ciasta (można zwilżyć je wodą), potem lekko skręcając brzeg i robiąc falbankę. Wrzucamy pierogi do gotującej się wody na około 2-3 minuty. Podajemy z kwaśna śmietaną albo z podsmażoną cebulą.

Pierogi z ziemniakami i wędzoną szynką Pierogi z ziemniakami i wędzoną szynką Fot. Giedré Barauskiené

Pierogi z ziemniakami i wędzoną szynką

To raczej nie jest propozycja dla osób unikających nadmiaru węglowodanów w diecie. Pierogami z podanej ilości składników powinno się najeść do syta około 3-4 osób.

Pierogi z ziemniakami i wędzoną szynką

Ciasto:
1 jajko
1 łyżeczka cukru
1/2 łyżeczki soli
100 ml zimnej wody
210 g mąki

Nadzienie:
3-4 ziemniaki
120 g wędzonej szynki
ewentualnie kawałek masła

Oraz:
200 ml śmietanki 36%
100 g serka topionego (kremowego)
sól i pieprz

Ubijamy jajko z cukrem i solą, dodajemy zimną wodę, mieszamy. Wsypujemy mąkę. Wyrabiamy ciasto, następnie wkładamy je do lodówki na godzinę, aby odpoczęło. Obieramy ziemniaki, płuczemy je i kroimy na mniejsze cząstki. Gotujemy do miękkości w osolonej wodzie i odcedzamy. Stawiamy garnek ma ogniu i odparowujemy ziemniaki przez minutę, potem rozgniatamy na purée. Kroimy szynkę w drobną kostkę i podsmażamy przez 2-3 minuty, ciągle mieszając. Jeśli szynka nie jest tłusta, dodajemy odrobinę masła. Łączymy z purée i studzimy. Wyjmujemy ciasto z lodówki i dzielimy je na cztery części. Oprószamy stolnicę lub blat mąką i rozwałkowujemy każdą część na grubość 2-3 milimetrów. Szklanką wycinamy krążki. Na każdy nakładamy  nadzienie i sklejamy brzegi ciasta. Lekko oprószamy pierogi mąką, aby nie wyschły. Wrzucamy je partiami do wrzącej osolonej wody. Gdy woda ponownie się zagotuje, zmniejszamy ogień. Gotujemy 2-3 minuty, licząc od chwili, kiedy pierogi wypłyną na powierzchnię, potem wyjmujemy je łyżką cedzakową. Podgrzewamy śmietankę na średnim ogniu. Kiedy zacznie się gotować, dodajemy serek, mieszamy, aż się rozpuści, solimy i pieprzymy. Polewamy pierogi i od razu podajemy.

Autor: Giedré Barauskiené

Pierogi z kaszą gryczaną Pierogi z kaszą gryczaną Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Pierogi z kaszą gryczaną

Pierogi z kaszą gryczaną i twarogiem pochodzą z lubelszczyzny. W całym regionie przyrządza się je na różne sposoby, dodając do farszu również ziemniaki i skwarki - w wersji słonej, jak i rodzynki, imbir oraz miętę w wersji słodkiej.

Pierogi z kaszą gryczaną

Ciasto:
500 g mąki pszennej
2 jajka
200 ml wody
2 łyżki oleju lub roztopionego masła

Farsz:
1 szklanka kaszy gryczanej palonej
1 szklanka mleka (plus szklanka wody)
1/2 łyżeczki soli
1/2 kg białego sera

Ciasto: z podanych składników zagnieć elastyczne ciasto. Przełóż do miski, przykryj folią spożywczą i wstaw na 15 minut do lodówki. Wałkuj na wysypanej mąką stolnicy i szklanką lub specjalną foremką wycinaj kółka.
Farsz: kaszę ugotuj na sypko w mleku wymieszanym z wodą i solą. Twaróg rozkrusz i wymieszaj z przestudzoną kaszą. Dopraw solą i ewentualnie odrobiną pieprzu do smaku. Farszem nadziewaj pierogi, dokładnie sklejając brzegi. Gotuj w osolonym wrzątku, aż pierogi wypłyną. Najsmaczniejsze są z patelni, przesmażone z odrobiną pokrojonej w piórka cebulki i kwaśną śmietaną.

Autor: Zuzanna Wiciejowska

Argentyńskie pierożki Argentyńskie pierożki Fot. Jarosław Madejski

Argentyńskie pierożki

Pierogi są popularne nie tylko w Polsce i Chinach, ale na całym świecie. Podobnie jak my, lubią je również mieszkańcy Ameryki Południowej - zwłaszcza Argentyny i Meksyku.

Argentyńskie pierożki

250 g mąki
2 łyżki oliwy
1 łyżka soli
1 szklanka wody
200 g mozzarelli
100 g szynki
1/2 szklanki startego parmezanu
250 g ricotty

Mąkę wsypujemy do miski, pośrodku robimy dołek, do którego wsypujemy sól, wlewamy oliwę i gorącą wodę, cały czas mieszając. Wykładamy masę na stolnicę, zagniatamy ciasto, rozwałkowujemy je placek o grubości 2 mm i wycinamy krążki o średnicy 10 cm. Mozzarellę ścieramy na tarce, mieszamy z posiekaną szynką, parmezanem i ricottą. Nakładamy po łyżce farszu na połowę krążków, nakrywamy pozostałymi krążkami i sklejamy brzegi. W dużym garnku zagotowujemy osoloną wodę i wrzucamy do niej sorrentinos. Gotujemy, aż pierożki wypłyną na powierzchnię, jakieś 5 minut. Wyjmujemy łyżką cedzakową. Podajemy ze śmietanką lub sosem pomidorowym.
Uwaga: W Argentynie jada się sporo potraw rodem z kuchni włoskiej. Jednak o sorrentinos można powiedzieć, że to prawdziwie argentyński, a nie włoski specjał, ponieważ wymyślono je w Buenos Aires, w restauracji Sorrento.

Autor: Martin Gimenez Castro

Pierożki pieczone ze śliwką kalifornijską i orzechami Pierożki pieczone ze śliwką kalifornijską i orzechami Przepis autorstwa Mariety Mareckiej

Pierożki pieczone ze śliwką kalifornijską i orzechami

Pierogi na deser? Proszę bardzo. Jeśli nie będziesz serwować ich dzieciom, śliwki możesz namoczyć w śliwowicy, wymieszanej w proporcjach 50:50 z wodą. Z takim samym nadzieniem można również przygotować pierogi gotowane, do których świetnie pasuje sos waniliowy.

Pierożki pieczone ze śliwką kalifornijską i orzechami

200g mąki kukurydzianej
100g mąki pszennej + 2 łyżki do podsypania ciasta przy wałkowaniu
100g mąki żytniej razowej
2 jaja
2 czubate łyżki masła
1 łyżeczka soli
1/2 szklanki ciepłej wody
1 białko do posmarowania pierożków przed pieczeniem
ew. mak lub sezam do posypania

Farsz:
50g orzechów włoskich
300g śliwek kalifornijskich
3/4 łyżeczki cynamonu
1 i 1/2 łyżeczki startego świeżego imbiru

Przygotowujemy farsz: Śliwki kalifornijskie zalewamy ciepłą wodą na wysokość owoców i odstawiamy aż zmiękną. Odsączamy nadmiar płynu, przekładamy do wysokiego naczynia i miksujemy blenderem na pastę. Orzechy kroimy drobno, dodajemy do śliwek i łączymy z cynamonem i imbirem.
Przygotowujemy ciasto: Obie mąki przesiewamy do miski, dodajemy rozkłócone jaja, sól i mieszając całość widelcem powoli dolewamy ciepłą wodę i miękkie masło. Jak składniki zaczną się łączyć zagniatamy miękkie i elastyczne ciasto. Zawijamy w folię spożywczą i wkładamy do lodówki na ok. 30 minut. Piekarnik nagrzewamy do 170 stopni. Ciasto rozwałkowujemy na grubość ok. 4 mm i wycinamy krążki śr. ok. 5-6 cm. Na każdy kawałek ciasta kładziemy 1 czubatą łyżeczkę farszu ze śliwek kalifornijskich i sklejamy zgrabne pierożki. Układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i smarujemy wierzch białkiem, obsypujemy ziarenkami sezamu lub makiem. Pieczemy ok. 20 minut aż lekko zbrązowieją. Podajemy ciepłe lub wystudzone.

Autor: Marieta Marecka

Pieczone pierogi z soczewicą i żurawiną Pieczone pierogi z soczewicą i żurawiną Marta Dymek

Pieczone pierogi z soczewicą i żurawiną

Tych pierogów z pewnością nie zapomnisz. Chrupiące, aromatyczne, a przy tym naprawdę sycące. Jeśli jesz nabiał, możesz je podać z jogurtowym dipem z dodatkiem ulubionych ziół (np. mięty).

Pieczone pierogi z soczewicą i żurawiną

Ciasto:
2 i 1/4 szklanki mąki pszennej
1/2 szklanki oleju roślinnego
1/3 szklanki gorącej wody
10 g suszonych drożdży
sól

Farsz:
1 duża cebula
olej roślinny
1 łyżeczka cukru trzcinowego
sól
6 ziaren pieprzu
4 ziarna ziela angielskiego
4 liście laurowe
2 ziarna jałowca
2 goździki
1 szklanka brązowej soczewicy
1 łyżeczka majeranku
1/2 łyżeczki tymianku
1/4 łyżeczki cząbru
1/4 szklanki żurawiny
czarny pieprz

Oraz:
mleko roślinne lub olej roślinny do posmarowania
mały kwadratowy kawałek płótna lub gazy
sznurek

Wszystkie składniki umieszczamy w dużej misce i wyrabiamy ręcznie lub hakiem do ciasta drożdżowego (można też wyrobić ciasto w maszynie do wypieku chleba). Wyrabiamy ciasto do czasu, aż stanie się gładkie i nie będzie się kleić (w razie potrzeby dodajemy jeszcze kilka łyżek gorącej wody). Następnie przykrywamy je ściereczką i odstawiamy na godzinę, aby odpoczęło (choć nie wyrośnie), a my mamy czas na przygotowanie farszu. Cebulę kroimy w kostkę. Rozgrzewamy na patelni olej, dodajemy cebulę oraz cukier i podsmażamy na małym ogniu 5-8 minut, aż cebula się zezłoci i będzie miękka. W dużym garnku gotujemy wodę z solą. Pieprz, ziele angielskie, liść laurowy, jałowiec oraz goździki wkładamy do gazy i związujemy sznureczkiem w sakiewkę. Do garnka z wodą dodajemy soczewicę, sakiewkę z przyprawami oraz suszone zioła. Gotujemy 20-25 minut, aż soczewica będzie miękka, następnie odcedzamy ją, a sakiewkę z przyprawami wyławiamy. Ugotowaną soczewicę przesypujemy do dużej miski i delikatnie blendujemy lub rozgniatamy praską do ziemniaków, tak aby niektóre ziarna pozostały w całości. Dodajemy podsmażoną cebulę, żurawinę i dokładnie mieszamy. Doprawiamy solą oraz pieprzem i odstawiamy do ostudzenia. W tym czasie przygotowujemy stanowisko do lepienia pierogów oraz rozgrzewamy piekarnik do 180 stopni C. Ciasto rozwałkowujemy i szklanką wycinamy kółka. Na każdym układamy łyżkę ostudzonego nadzienia. Czynność tę powtarzamy, aż do skończenia nadzienia. Zlepiamy pierogi i układamy na blasze wyłożonej papierem do pieczenia.Smarujemy je mlekiem i pieczemy 15-18 minut. Podajemy gorące na obiad lub zimne jako karnawałową przekąskę na imprezę.

Autor: Marta Dymek (Jadłonomia)

Pierogi z kapustą Pierogi z kapustą Fot. Jarosław Madejski

Smażone pierożki z podgrzybkami, natką pietruszki i parmezanem

Nie posiadasz kilograma podgrzybków? Możesz zastąpić je pieczarkami. Jeszcze tylko kubek lub filiżanka gorącego, aromatycznego czerwonego barszczu i gotowe!

Smażone pierożki z podgrzybkami, natką pietruszki i parmezanem

Farsz:
oliwa do smażenia
2 cebule
1 kg mrożonych podgrzybków
2-3 ząbki czosnku
sól i pieprz
1 łyżeczka suszonego rozmarynu

Ciasto:
1 kg mąki
2 jajka
600 ml gęstej śmietany 22%
1 łyżka oliwy

Oraz:
oliwa do smażenia
1/2 pęczka natki pietruszki
wiórki parmezanu do posypania

Przygotowujemy farsz. Rozmrożone podgrzybki drobno siekamy. Na oliwie szklimy cebule pokrojone w półplasterki, dodajemy grzyby, posiekany czosnek, doprawiamy solą, pieprzem i rozmarynem. Dusimy ok. 20 minut, następnie studzimy. Zagniatamy składniki ciasta, aż stanie się elastyczne (jeśli jest zbyt suche, dodajemy więcej śmietany). Rozwałkowujemy cienko ciasto i szklanką wycinamy kółka. Na środku kładziemy farsz i mocno sklejamy brzegi. Pierogi wrzucamy na osolony wrzątek z odrobiną oleju. Kiedy wypłyną na powierzchnię, odcedzamy i przelewamy zimną wodą, żeby się nie posklejały. Wystudzone pierożki smażymy na oliwie na chrupko, wystarczy kilka minut. Podajemy z posiekaną natką i wiórkami parmezanu.

Autor: Dorota Sulich-Długosz

Ravioloni - duże pierożki z żółtkiem i szpinakiem Ravioloni - duże pierożki z żółtkiem i szpinakiem Fot. Natalia Nowak-Bratek (krewimleko.wordpress.com))

Ravioloni - duże pierożki z żółtkiem i szpinakiem

Jeśli lubisz jajka w koszulkach i to, jak po ich przekrojeniu żółtko rozpływa się po talerzu (lub kanapce), musisz przygotować te pierożki. Nie są może najłatwiejsze do zrobienia, ale za to smakują wyśmienicie.

Ravioloni - duże pierożki z żółtkiem i szpinakiem

Nadzienie:
500 g liści szpinaku
150 g kremowego serka
150 g ricotty
20 g startego parmezanu
szczypta chilli w proszku
4 żółtka

Oraz:
250 g ciasta makaronowego I lub ciasta makaronowego II
sól i pieprz do smaku
50 g masła
8 dużych liści szałwii
50 g startego parmezanu

Robimy nadzienie. Szpinak blanszujemy przez minutę, cedzimy i dokładnie odciskamy. Studzimy i grubo siekamy. Łączymy z kremowym serkiem, ricottą, parmezanem i chilli. Ciasto rozwałkowujemy na grubość 2 mm. Wycinamy osiem krążków o średnicy 11-12 cm. Bierzemy cztery kawałki ciasta, na środku każdego formujemy krążek z nadzienia, tak by w jego centrum swobodnie zmieściło się żółtko. Ostrożnie układamy żółtko w krążku z farszu - nie może się rozlać! Oprószamy solą i pieprzem. Ciasto wokół nadzienia zwilżamy wodą, delikatnie nakładamy czysty krążek ciasta, dokładnie, ale ostrożnie, sklejamy brzegi (dociskamy je widelcem). Zagotowujemy osoloną wodę w dużym garnku, gotujemy po dwa ravioloni naraz (po 5 minut). Wyławiamy łyżką cedzakową. Na patelni na maśle podsmażamy na chrupko liście szałwii, zdejmujemy je. Pierożki układamy na talerzach, polewamy masłem szałwiowym, posypujemy parmezanem i pokruszoną szałwią.
Rada: Najwygodniej zrobić równy krążek z nadzienia, szprycując je z rękawa cukierniczego. Szprycujemy jedno kółko, do środka wkładamy żółtko i szprycujemy kolejne kółko z nadzienia. Dzięki temu stworzymy wokół żółtka otoczkę na wysokość mniej więcej 1,5 cm.

Autor: Olga Badowska

Copyright © Gazeta.pl sp. z o.o.