Cebula na pierwszym planie

Cebula zwykle pozostaje "w cieniu" - jako drugoplanowy składnik różnych dań czy farszów. Owszem, wiemy, że pomaga walczyć z grypą lub przeziębieniem, na które jesteśmy szczególnie narażeni w czasie zmiennej aury przełomów jesieni i zimy oraz zimy i wiosny, ale co z tego? Jest przecież równie pospolita i popularna w polskiej kuchni, co ziemniaki, a do tego niemiłosiernie wyciska z oczu łzy i potrafi dać się we znaki intensywnym zapachem. Przy odrobinie wysiłku można z niej jednak wyczarować prawdziwe smakołyki.
Marmolada z czerwonej cebuli Marmolada z czerwonej cebuli Shutterstock

Marmolada z czerwonej cebuli

Ten brytyjski przysmak to doskonały dodatek do wszelakich serów. Możesz nią również posmarować kanapkę lub użyć jako sosu do mięsnych pieczeni.

Marmolada z czerwonej cebuli

2 łyżki dobrej oliwy
1 kg cienko pokrojonej czerwonej cebuli
1 łyżeczka świeżego tymianku
1 liść laurowy
3/4 łyżeczki soli morskiej
3 rozgniecione ząbki czosnku
1 szklanka wytrawnego czerwonego wina
1/4 szklanki brązowego cukru
2 łyżki octu balsamicznego
1/4 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu

Rozgrzej w rondlu oliwę na średnim ogniu. Dodaj cebulę, tymianek, liść laurowy. Przykryj i duś przez 25 minut, od czasu do czasu mieszając. Dodaj sól i czosnek, wymieszaj. Gotuj jeszcze przez 2 minuty cały czas mieszając. Następnie dodaj wino, brązowy cukier i ocet balsamiczny, całość doprowadź do wrzenia. Zmniejsz gaz i gotuj na wolnym ogniu ok. 12 minut do czasu, gdy nadmiar płynów wyparuje, a mieszanka uzyska konsystencję syropu. Następnie ściągnij garnek z ognia, dodaj pieprz. Po ostygnięciu wyjmij listek laurowy. Tak otrzymaną "marmoladę" przechowuj w lodówce maksimum przez tydzień.

Rondel Silit
w okazje.info
Cebula Bhaji Cebula Bhaji Shutterstock

Smak Indii

Cebulowe Bhaji to tradycyjna indyjska przekąska, serwowana często jako przystawka przed daniem głównym. Szczególną popularnością cieszy się w stanie Maharasztra, gdzie można ją kupić praktycznie na każdej ulicy.

Cebula Bhaji

2 duże cebule
1 jajko
1 1/2 szklanki mąki z ciecierzycy lub mąki uniwersalnej
1/2 łyżeczki kuminu
szczypta pieprzu cayenne
2 łyżki świeżej posiekanej kolendry
olej do smażenia
woda

Cebule przekrój na pół i pokrój w wiórka o grubości ok. pół centymetra. Mąkę wymieszaj z jajkiem, dodaj wodę (tyle, by uzyskać konsystencję gęstej śmietany). Dodaj przyprawy i odstaw ciasto na 15 minut. Następnie zanurz cebule w cieście i odstaw je na 5 minut. W rondelku rozgrzej tłuszcz (ok. 2,5 cm wysokości garnka). Zanurz cebule i smaż z obydwu stron na złoto. Podawaj same lub z sosem (np. chutneyem z mango).

Cebularz Cebularz Shutterstock

Słynny przysmak z Lublina - cebularze

Historia lubelskiego cebularza sięga XIX w. Początkowo wypiekany przez Żydów, z czasem stał się bardzo popularny w regionie, a następnie w całej Polsce. O jego renomie może świadczyć fakt, iż w 2007 roku został wpisany na listę produktów tradycyjnych.

Lubelskie cebularze

Ciasto:
7g suszonych drożdży
1 łyżka cukru
1/2 kg mąki pszennej chlebowej
1 szklanka mleka koziego
1 jajko
1 łyżeczka soli
6 dag masła niesolonego i roztopionego

Cebulka z makiem:
2 łyżki czubate maku
2 wielkie cebule pokrojone w gruba kostkę
szczypta soli
2 łyżki oleju

Cebule do cebularzy przygotowujemy na dzień lub dwa przed pieczeniem. Pokrojoną w kostkę cebulę obgotowujemy chwilkę we wrzątku i odcedzamy. Gorącą wrzucamy do słoika, posypujemy makiem i solą i wlewamy olej. Słoik zakręcamy i wstrząsamy, by wszystko się dokładnie wymieszało. Po ostygnięciu wkładamy do lodówki. Dzięki takiemu potraktowaniu cebula jest słodka i miękka
Drożdże mieszamy z cukrem, 2 łyżkami mąki i częścią ciepłego mleka. Pozostawiamy do wyrośnięcia. Rozpuszczamy w garnku margarynę z resztą mleka. Wyrośnięty rozczyn i ciepłe mleko z margaryną dodajemy do mąki z solą. Jajko roztrzepujemy za pomocą widelca i dodajemy do pozostałych składników zostawiając trochę na posmarowanie brzegów cebularzy (około łyżki).
Wyrabiamy ciasto tak, aby odstawało od ręki, w razie potrzeby dodajemy mąkę. Następnie pozostawiamy do wyrośnięcia aż podwoi objętość.
Ciasto dzielimy na 8 części. Każdą część wałkujemy na okrągłe placki. Brzegi placków smarujemy pozostawionym jajkiem. Następnie kładziemy porcje porcje cebuli, rozkładając ja równomiernie po całym placku. Zanim wstawimy do gorącego piekarnika, poczekajmy chwilkę, aż znów podrosną.
Pieczemy w 200 stopniach do momentu, aż cebularze się zarumienią.

Autor: zawszepolka

Zupa cebulowa z Francji Zupa cebulowa z Francji Fot. MARCIN URBAN

Zupa cebulowa

Zupa cebulowa to charakterystyczne danie kuchni francuskiej. Pyszna i rozgrzewająca, z dodatkiem chrupiących grzanek z bagietki i ulubionego sera stanowi idealny posiłek na zimny dzień.

Zupa cebulowa z Francji

800 g białej cebuli
2 i 1/2 łyżki (ok. 40 g) masła
1 kieliszek (125 ml) białego wytrawnego wina (opcjonalnie)
2 l bulionu wołowego (najlepiej domowego)
1 bagietka
150 g tartego sera żółtego typu gruyere lub ulubionego do grzanek

Cebulę obierz i pokrój w plasterki. W głębokim rondlu rozgrzej 2/3 masła, dodaj cebulę, dopraw solą i smaż, mieszając, aż się zrumieni, 15-20 minut. Jeśli używasz, pod koniec smażenia dolej wino (opcjonalnie). Dodaj bulion i zagotuj. Zupę przelej do żaroodpornego naczynia do zapiekania (lub do mniejszych, nie przykrywaj), wstaw na 45-60 minut do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C. Bagietkę pokrój na kromki, posmaruj pozostałym masłem, posyp tartym serem i ułóż je na wierzchu zupy. Zapiekaj kolejne 15 minut - ser powinien się roztopić. Zupę podawaj od razu w naczyniu do zapiekania.

Autor: Aneta Kosiba

Górska zupa cebulowa Górska zupa cebulowa Fot. Łukasz Giza / Agencja Wyborcza.pl

Górska zupa cebulowa

Amatorzy oscypka mogą sobie przygotować także "spolszczoną" wersję tej klasycznie francuskiej zupy. Będzie dobrze smakować w towarzystwie kromki świeżego chleba.

Górska zupa cebulowa

Przepis dla 2 osób:
5 cebul
1/2 l bulionu wołowego
50 g oscypka
250 ml białego wina
100 g masła
chleb na tosty
sól
pieprz

Cebulę pokrój w półksiężyce i usmaż na maśle. Kiedy się zeszkli, zalej ją białym winem, a następnie wywar zredukuj o połowę. Do zredukowanego wywaru dolej bulion i doprowadź do wrzenia. Przelej do miseczek i zasyp tartym oscypkiem.

Autor: Wiesław Bober

Cebule faszerowane tuńczykiem Cebule faszerowane tuńczykiem Fot. Agata Jakubowska

Cebule faszerowane tuńczykiem

Cebule bardzo dobrze sprawdzą się jako warzywa do faszerowania. Zapiekanie spowoduje, iż będą mniej ostre w smaku.

Cebule faszerowane tuńczykiem

6 dużych białych cebul (możesz użyć cukrowych)
250 g tuńczyka w oleju
100 g tartej bułki
2 jajka
1 łyżka kaparów w zalewie
20 czarnych oliwek bez pestek
30 g startego sera parmezan (lub innego twardego sera żółtego)
1 łyżeczka suszonego oregano
1 gałązka tymianku
6 kawałków suszonych pomidorów w oleju
oliwa z oliwek
sól
pieprz

Cebule obierz z łupin, włóż w całości do wrzącej osolonej wody i gotuj około 20 minut. Następnie odcedź i ostudź. Przetnij je na połówki i ostrożnie usuń środkowe części, aby otrzymać mocne obręcze z części zewnętrznych. Obręcze z cebuli odłóż na bok, a środkowe części dodaj do farszu. Przygotuj farsz: odsącz tuńczyka i odłóż kilka kawałków do dekoracji. Pozostałą rybę zmiksuj z jajkami, serem, bułką tartą, cebulą, oregano, tymiankiem, odsączonymi kaparami. Dopraw solą i pieprzem. Oliwki posiekaj i wymieszaj z przygotowanym farszem. Cebule wypełnij farszem i przełóż do żaroodpornego naczynia lub na blachę wyłożoną pergaminem. Skrop oliwą, wstaw do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C i piecz około 30 minut, sprawdzając od czasu do czasu, czy się za szybko nie pieką. Wyjmij cebule i odstaw do wystudzenia. Przed podaniem udekoruj każdą suszonym pomidorem, kawałkiem tuńczyka i listkami tymianku.

Autor: Maria Szkop

Faszerowana cebula z kaszą krakowską Faszerowana cebula z kaszą krakowską Fot. Łukasz Giza / Agencja Gazet

Cebula nadziewana kaszą

Tak przyrządzona cebula jest bardzo sycąca. Z powodzeniem można ją podać na obiad do mięsa czy też - zamiast niego, wraz z ulubioną surówką.

Faszerowana cebula z kaszą krakowską

4 duże cebule
300 g kaszy krakowskiej
100 g suszonych pomidorów
50 g suszonych grzybów (np. borowików)
50 g masła
sól
pieprz
sos biały:
200 g majonezu
3 ząbki czosnku
50 ml brandy
sos czerwony:
200 g dojrzałych pomidorów
100 g keczupu

Przepis dla 4 osób Kaszę namocz przez 2 godziny, następnie wypłucz 3 razy zimną wodą. Oczyszczoną zalej 800 ml zimnej wody, ugotuj na sypko i odstaw do wystudzenia. Suszone grzyby zalej wrzątkiem i odstaw na 1 godzinę. Suszone pomidory pokrój w cienkie paski, dodaj odsączone i pokrojone grzyby, ugotowaną kaszę, wymieszaj, dopraw solą i pieprzem. Cebule przekrój w poprzek na pół, wydrąż środek i nafaszeruj masą z kaszy. Cebule ułóż na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, na każdej ułóż kawałek masła i wstaw do piekarnika rozgrzanego do 180 st. C. Zapiekaj przez mniej więcej 10 minut. Przygotuj dwa sosy: wymieszaj majonez z roztartym czosnkiem i brandy. Pomidory sparz, obierz ze skórki, usuń gniazda nasienne, a miąższ pokrój w drobną kostkę. W miseczce wymieszaj keczup z pomidorami. Upieczone faszerowane cebule podawaj z dwoma sosami.

Autor: Zbigniew Kurleto

Włoskie pieczywo (Focaccia) zapiekane z cebulą Włoskie pieczywo (Focaccia) zapiekane z cebulą Fot. Agata Jakubowska / Agencja Wyborcza.pl

Focaccia z cebulą

Włoskie pieczywo (Focaccia) zapiekane z cebulą

500 g mąki pszennej
30 g świeżych drożdży piwnych
200 ml wody
2 duże białe cebule
oliwa z oliwek
sól gruboziarnista
suszone zioła (opcjonalnie)

Przygotuj ciasto: rozpuść drożdże w misce z ciepłą wodą. Z mąki uformuj kopczyk i zrób w nim dziurę. Wlej tam rozpuszczone drożdże, dodaj 2 łyżki oliwy i 1/2 łyżeczki soli. Energicznie zagniataj ciasto obiema rękami - powinno być dosyć miękkie i odchodzić od ręki. Jeśli jest za twarde, po trochu dodawaj wody, jeśli za miękkie - po trochu mąki. Rozciągaj, składaj ubijaj - musisz je bardzo dokładni wyrobić przez około 10-15 minut. Jak już ciasto będzie gładkie, uformuj z niego kulę, przełóż do miski delikatnie wysmarowanej oliwą, natnij wierzch nożem na krzyż, przykryj miskę ściereczką i odstaw do wyrośnięcia. Powinno podwoić objętość (trwa to ok. 40-60 min). Po wyrośnięciu ponownie wyrób ciasto przez kilka minut, a następnie rękami uformuj płaski placek. Przenieś go na płaską, dużą blachę wysmarowaną oliwą. Palcami rozpłaszcz ciasto na grubość ok 1 cm. Nie zapomnij zostawić miejsca z boku (ciasto będzie rosło podczas pieczenia). Posmaruj ciasto ok. 4 łyżkami oliwy rozrobionej z odrobiną wody i posyp solą. Palcami zrób w cieście wgniecenia. Odstaw na pół godziny. Rozgrzej piekarnik do maksymalnej temperatury (ok. 240-250 st. C). Cebule obierz i pokrój w piórka, rozłóż równomiernie na cieście. Możesz też dodać swoje ulubione zioła - np. rozmaryn, oregano, majeranek. Wstaw do rozgrzanego piekarnika i zapiekaj 15-20 minut.

Autor: Maria Szkop

Barszczyk z winem i pasztecik-bułeczka z czerwoną cebulą i szpinakiem; Kubek Hula Hoop, GUZZINI, talerzyk charmor, IKEA Barszczyk z winem i pasztecik-bułeczka z czerwoną cebulą i szpinakiem; Kubek Hula Hoop, GUZZINI, talerzyk charmor, IKEA Fot. Agata Jakubowska / Agencja Wyborcza.pl

Pasztecik-bułeczka z czerwoną cebulą i szpinakiem

Pasztecik-bułeczka z czerwoną cebulą i szpinakiem

Ciasto drożdżowe:
50 dag mąki
25 g suchych drożdży instant
1 łyżeczka cukru
2 łyżeczki soli
3 łyżki roztopionego masła
1 szklanka ciepłego mleka
2 jaja
Farsz:
3 czerwone cebule
2 kulki mrożonego szpinaku w liściach
1/2 łyżeczki soli
szczypta mielonego kminku i czarnuszki
1 łyżeczka octu balsamico
3 łyżki oleju
5 dag pestek dyni

Cebulę siekamy i sparzamy. Szpinak rozmrażamy w rondelku, dodając odrobinę wody. Odcedzamy. Mieszamy cebulę i szpinak. Solimy, dodajemy pieprz, przyprawy, ocet, zalewamy olejem. Odstawiamy na 1-2 godziny. Przesiewamy mąkę, dodajemy drożdże, cukier, sól, masło, mleko i jedno roztrzepane jajko. Wszystkie składniki powinny mieć temperaturę pokojową. Wyrabiamy ciasto, by odstawało od ręki. Odstawiamy do wyrośnięcia na 1-1.5 godziny. Roztrzepujemy drugie jajko. Odrywamy równe kawałki ciasta (ok. 12-15 bułeczek). Rozpłaszczamy je lekko. Na każdą kładziemy dużą łyżkę farszu, który "zakrywamy" ciastem. Wierzch bułki smarujemy jajkiem, posypujemy pestkami dyni. Układamy na wyłożonej papierem do pieczenia blasze, ponownie odstawiamy do wyrośnięcia na ok. pół godziny. Pieczemy 20-25 minut w 160°C na złoty kolor. Podajemy ciepłe.

Tarta z czerwoną cebulą i fetą

Tarta z czerwoną cebulą i fetą

2 łyżki oliwy z oliwek
2 duże czerwone cebule obrane i pokrojone w piórka
2 łyżki brązowego cukru
2 łyżki octu balsamico
1 opakowanie ciasta francuskiego
100 g sera feta pokruszonego na małe kawałki
175 g czarnych oliwek bez pestek
1 łyżka oliwy z oliwek extra virgin

Rozgrzać piekarnik do 220 st. C. Na oliwie podsmażyć na wolnym ogniu cebulę. Dodać cukier, ocet balsamico i smażyć ok. 5 min, aż sos się zredukuje i będzie miał konsystencję syropu. Przyprawić do smaku solą i pieprzem. Odstawić do ostygnięcia. Ciasto francuskie rozłożyć na papierze do pieczenia. Boki ciasta delikatnie zagiąć do góry. Na cieście rozłożyć przygotowaną wcześniej cebulę, posypać fetą, posiekanymi oliwkami i skropić oliwą z oliwek extra virgin. Piec przez 15 min, aż ciasto urośnie i się przyrumieni.

Autor: Marta Gessler

Copyright © Agora SA