Co do barszczu?

Na święta barszcz musi być, ale co do niego podać? Możliwości jest wiele - od uszek, tradycyjnego dodatku, po wytrawną tartę, która może być ciekawą odmianą od klasycznych dodatków.
Uszka do barszczu wigilijnego Uszka do barszczu wigilijnego Fot. Shutterstock

Uszka do barszczu wigilijnego

Najbardziej tradycyjnym dodatkiem do barszczu są uszka z grzybami lub z kapustą i grzybami. Malutkie, zgrabne uszka są dumą każdej gotującej osoby. Nie potrafisz ich zrobić? To nie takie trudne, a jeśli nie spróbujesz nigdy się nie nauczysz.

Uszka do barszczu wigilijnego

Składniki:
Ciasto:
mąka i zimna woda

Farsz:
ugotowane grzyby i warzywa z barszczu
3 łyżki oliwy
3 cebule

Grzyby z barszczu odcedź i bardzo dobrze odciśnij. Wraz z warzywami z zupy (bez cebuli) przepuść przez maszynkę do mięsa o dużych oczkach. Jeśli nie masz maszynki, grzyby i warzywa pokrój w drobną kostkę. Na patelni na rozgrzanej oliwie usmaż pokrojone cebule, dodaj do grzybów i warzyw. Dopraw solą i pieprzem, a następnie starannie wyrób farsz. Przygotuj ciasto pierogowe z mąki i zimnej wody. Przesiej mąkę, na stolnicy zrób kopczyk i, stopniowo wlewając wodę, wyrabiaj ciasto, formując ostatecznie kulę. Kawałki ciasta rozwałkuj i wytnij małym kieliszkiem kółeczka. Na kółeczka ciasta nałóż farsz i zlep brzegi jak na pierogi. Połącz końce każdego pieroga, a czubek uszka wywiń na zewnątrz. Uszka ugotuj w osolonej wodzie, aż będą al dente. Podgrzewaj razem z zupą. Choć w większości przepisów na wigilijne pierogi i uszka nie wspomina się o tym, to zwykle dodaje się do farszu kiszoną kapustę. 1 kg kiszonej, opłukanej kapusty gotuje się do miękkości z dodatkiem soli, odciska i razem z grzybami przepuszcza przez maszynkę do mięsa o grubych oczkach. Dzięki temu nadzienie do pierożków nie ma gorzkiego posmaku. Farsz grzybowy można też wykorzystać do pierogów podawanych jako samodzielna potrawa.

Autor: Palce Lizać

Barszcz czerwony Barszcz czerwony Fot. Shutterstock

Uszka idealne

Wiele osób uważa uszka za trudne w przygotowaniu i bardzo czasochłonne. To prawda, że im mniejsze uszka, tym dłużej i trudniej się je robi, ale odrobina wprawy sprawia, że można je przygotować całkiem szybko. Niektórzy posiłkują się specjalnymi maszynkami do robienia uszek, ale tak przygotowane nie mają zwykle ładnego kształtu ręcznie robionych.

Jak zatem przygotować ładne uszka szybko i sprawnie? Najpierw należy zdecydować, według której szkoły je gotujemy - czy chcemy mieć uszka okrągłe czy spiczaste. Pierwsze wycina się od kieliszka lub wąskiej szklanki, drugie robi się z ciasta pokrojonego na niewielkie kwadraty. Ciasto można powykrawać w wybrany kształt i potem napełnić farszem, albo też ułożyć farsz na brzegu ciasta i zawinąć ciasto, które potem zakleja się wokół uszek i dopiero wtedy wykrawa (w ten sposób wykrawamy nie okręgi, a półokręgi ciasta). Napełnione farszem uszka mają w tym momencie kształt pierogów bez pofałdowanego brzegu. Teraz wystarczy połączyć brzegi - albo owijając każde uszko wokół palca, albo (jeśli są pękate od farszu) po prostu łącząc je.

Na początku uszka mogą wychodzić trochę koślawe, ale odrobina wprawy pozwala na zrobienie dużej ilości uszek w stosunkowo niedługim czasie.

Pieczone drożdżowe pierogi z kapustą Pieczone drożdżowe pierogi z kapustą Fot. Shutterstock

Pieczone drożdżowe pierogi z kapustą

Jeśli nie uszka i nie zwykłe pierogi, to może pierogi pieczone?

Pieczone drożdżowe pierogi z kapustą

Składniki:
Ciasto:
75 g drożdży
1 łyżeczka cukru
1 żółtko
5 łyżek kwaśnej śmietany
5 łyżek mleka
1/2 kg mąki
25 dag masła lub margaryny
1 jajko do posmarowania pierogów
Farsz:
1 kg kiszonej kapusty
1 kg białej kapusty
20 dag suszonych grzybów
1 jajko
2-3 średnie cebule
sól
pieprz
gałka muszkatołowa
2 łyżki oleju
2-4 łyżki tartej bułki

Na dzień wcześniej, zanim zaczniesz robić pierogi, pokrusz grzyby i zalej je wodą. Zrób ciasto: drożdże rozkrusz, dodaj cukier i odstaw, żeby zaczęły rosnąć. Do miski wlej śmietanę i mleko, dodaj żółtko i szczyptę soli, dokładnie wymieszaj widelcem. Mąkę wysyp na stolnicę, dodaj masło i posiekaj. Dodaj mieszankę śmietanową i drożdże, wyrabiaj, aż powstanie gładkie ciasto. Przykryj i odstaw na pół godziny w chłodne miejsce. Tymczasem zacznij robić farsz: białą kapustę poszatkuj, zalej wrzątkiem i gotuj 10 minut. Dodaj kiszoną kapustę, posól, gotuj razem ok. godziny. Grzyby obgotuj w wodzie, w której się moczyły (około 10 minut od chwili, gdy się zagotują) i wrzuć do kapusty. Cebulę posiekaj i zeszklij na oleju, dodaj do gotującej się kapusty z grzybami. Wymieszaj, zdejmij z ognia, odciśnij na sicie i przepuść przez maszynkę. Przypraw do smaku, dodaj jajko i tyle tartej bułki, aby farsz był zwięzły. Wymieszaj. Rozgrzej piekarnik do 150°C. Ciasto cienko rozwałkuj, powycinaj kółka, pośrodku każdego ułóż porcję kapusty. Dokładnie zlep brzegi, formując pierożki. Odłóż pierogi na blaszkę, przykryj ręcznikiem i pozostaw do wyrośnięcia na 15-20 minut. Posmaruj pierogi roztrzepanym jajkiem. Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz przez ok. 20 minut, aż się przyrumienią.

Autor: Nowa Kuchnia Polska

Paszteciki z kapustą i pieczarkami Paszteciki z kapustą i pieczarkami Zdjęcie nadesłane na konkurs

Paszteciki z kapustą i pieczarkami

Najlepiej smakują na ciepło!

Składniki:

Ciasto:
500g mąki
25g świeżych drożdży
1 szklanka mleka
2 jajka
1 łyżeczka soli
3 łyżki cukru
50g masła
1 łyżka oleju

Nadzienie:
1 kg kiszonej kapusty
400g pieczarek
2 łyżki grzybowego pyłu
2 cebule
100g orzechów włoskich
łyżka majeranku
1 liść laurowy
2 ziarenka ziela angielskiego
sól
pieprz do smaku
olej do smażenia

Na wierzch:
1 jajko
zioła
czarnuszka
sezam
mak

Sposób przygotowania:

Nadzienie: Jeśli kapusta jest zbyt kwaśna - opłukać pod bieżącą wodą, odcisnąć, posiekać. Na patelni rozgrzać ok 2 łyżek oleju, dodać kapustę, smażyć, aż lekko się podrumieni. Posypać grzybowym pyłem, dodać liść i ziele, podlać wrzątkiem i dusić do miękkości. Pieczarki oczyścić, pokroić drobno. Wrzucić na suchą patelnię, smażyć, aż odparują. Cebulę pokroić w kostkę, zrumienić na oleju, dodać kapustę i pieczarki, doprawić majerankiem, pieprzem, smażyć razem kilka minut. Orzechy uprażyć na suchej patelni, potrzeć z dłoniach, żeby pozbyć się skórek, posiekać drobno i dodać do kapusty.

Ciasto: Masło roztopić. Mleko podgrzać. Z drożdży, łyżeczki cukru, łyżeczki mąki i pół szklanki mleka przygotować rozczyn. Mąkę przesiać z solą, dodać pozostałe mleko z rozbełtane z jajkami, wlać wyrośnięty rozczyn. Wyrabiać ciasto, dodając masło, tak długo, aż będzie odstawać od ręki. Z ciasta uformować kulę, posmarować olejem, przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce do wyrastania. Gdy ciasto podwoi objętość, zagnieść jeszcze raz, podzielić na 4 kawałki. Każdy rozwałkować na długi pasek o długości ok 40cm i szerokości ok 10cm, wyłożyć nadzienie, zwinąć i zlepić brzeg. Tak powstały wałek pokroić na paszteciki, ułożyć je na blasze wyłożonej papierem w sporych odstępach, przykryć ściereczką i odstawić do napuszenia. W ten sam sposób przygotować pozostałe paszteciki. Przed pieczeniem paszteciki posmarować rozmąconym jajkiem, posypać ziołami, czarnuszką, makiem, sezamem - wg uznania. Paszteciki wstawić do nagrzanego piekarnika, piec ok 15-20 minut w temp. 180stC, do uzyskania złotego koloru. Smacznego!

Przepis nadesłany na konkurs "Najlepsze świąteczne przepisy"

Ciastka śledziowe Ciastka śledziowe Fot. Anna Dobrowolańska (annadobrowolanska.com)

Ciastka śledziowe

Ciasteczka możesz podawać z sosem śmietanowym, pomidorowym albo grzybowym.

Składniki:

(12-14 ciastek)

1 posiekana cebula
listki z 6 gałązek tymianku
kawałek masła
300 g filetów śledziowych
6 łyżek gęstej śmietany (najlepiej creme frache)
sól
pieprz
370 g gotowego ciasta francuskiego
1 jajko

Sposób przygotowania:

Szklimy cebulę z tymiankiem na maśle (10 minut na małym ogniu). Zdejmujemy skórę z filetów, mięso kroimy na kawałeczki. Dodajemy do uduszonej cebuli z tymiankiem, mieszamy ze śmietaną, przyprawiamy do smaku. Rozgrzewamy piekarnik do 200 st. C. Rozwałkowujemy ciasto do wymiarów 40 x 30 cm. Rozkładamy na nim nadzienie, pozostawiając wolne wąskie paski na brzegach, które smarujemy roztrzepanym jajkiem. Zwijamy w rulon od węższej strony, brzegi podwijamy pod spód i sklejamy. Wierzch ciasta smarujemy resztą jajka, rulon kroimy na 12-14 plastrów. Układamy na wyścielonej pergaminem blasze, lekko spłaszczamy i pieczemy 30 minut, aż ciasto uzyska złoty kolor.

Autor: Anna Wrońska

Rożki z fetą i ziołami Rożki z fetą i ziołami Fot. Giedre Barauskiene

Trójkąty z fetą i ziołami

Coś dla osób, które poza tradycją cenią sobie odrobinę odmiany przy świątecznym stole.

Składniki:

1 opakowanie (500 g) ciasta francuskiego
200 g dobrej fety
kilka listków mięty lub melisy
1 łyżka posiekanego szczypiorku
1 łyżeczka listków tymianku
1 żółtko
czarnuszka
słodka papryka w proszku do posypania

Sposób przygotowania:

Ciasto kroimy w kwadraty różnej wielkości. Fetę mieszamy z posiekanymi ziołami, nakładamy nadzienie na kwadraty z ciasta i sklejamy brzegi, tworząc trójkąty. Smarujemy żółtkiem, połowę ciastek posypujemy czarnuszką, a połowę papryką. Pieczemy w 180°C 15-20 minut.

Pierożki z rokpolem Pierożki z rokpolem Fot. Shutterstock

Pierożki z rokpolem

Składniki:

1 opakowanie ciasta francuskiego
15 dag rokpola
1 gruszka
2-3 łyżki gęstej śmietany
szczypta startej gałki muszkatołowej
1 jajko
sok z 1/2 cytryny
pieprz
ostra mielona papryka

Sposób przygotowania:

Ciasto rozmroź, ułóż je na stolnicy posypanej mąką i za pomocą szklanki wytnij krążki. Resztki ciasta szybko zagnieć, rozwałkuj i również wytnij kółka. Przygotuj farsz: rokpol utrzyj ze śmietaną, papryką, pieprzem i szczyptą gałki. Gruszkę obierz, pokrój w bardzo drobną kostkę i natychmiast skrop sokiem z cytryny, aby nie ściemniała. Na krążki ciasta nakładaj masę serową, na nią łyżeczką porcję gruszki. Sklej pierogi, smarując brzegi ciasta białkiem. Resztę białka ubij z żółtkiem i posmaruj pierogi. Wstaw do piekarnika nagrzanego do temp. 180°C, piecz, aż nabiorą złotego koloru.

Z farszem pieczarkowym Z farszem pieczarkowym Fot. Arkadiusz Ścichocki / Agencja Wyborcza.pl

Ciasto francuskie z farszem pieczarkowym

Składniki:

1 opakowanie ciasta francuskiego (450 g)
500 g pieczarek 2 cebule
1 łyżka bułki tartej
2 łyżki oleju sól pieprz
ew. starty żółty ser (2 łyżki)
1 jajko (do posmarowania)

Sposób przygotowania:

Pieczarki umyj, osusz i pokrój w drobną kostkę. Cebulę obierz i drobniutko posiekaj. Na patelni rozgrzej olej, wrzuć cebulę, a gdy się zeszkli, dodaj pieczarki. Smaż, aż się zrumienią, dopraw solą i pieprzem, dodaj tartą bułkę i smaż jeszcze kilka minut (możesz dodać starty żółty ser). Zostaw do ostygnięcia. Z rozmrożonego ciasta francuskiego wykrój kwadraty. Na środku każdego kładź tyle farszu, by można było wygodnie sklejać brzegi. Utworzone kwadratowe lub trójkątne krokiety posmaruj roztrzepanym jajkiem i ułóż na blasze. Piecz około 15 minut w piekarniku rozgrzanym do 220 st. C.

Autor: Zuzanna Wiciejowska

Pikantne paluszki serowe Pikantne paluszki serowe Fot. Shutterstock

Pikantne paluszki serowe

I na koniec coś oryginalnego - pikantne paluszki. Chociaż nie są zbyt tradycyjnym daniem, to bardzo dobrze pasują jako przekąska do czystego barszczu.

Składniki:

1 opakowanie (ok. 400 g) ciasta francuskiego
80 g startego sera typu parmezan
ostra lub łagodna papryka do smaku

Sposób przygotowania:

Na dużej desce rozsyp równomiernie połowę sera. Rozwiń na nim płat ciasta francuskiego i posyp pozostałym parmezanem. Delikatnie rozwałkuj ciasto na grubość ok 3-4 mm. Przekrój płat wszerz na pół, a następnie na paski szerokości ok. 10 mm. Każdy pasek mocno zwiń wokół osi w cienkie rurki i rozłóż na dwóch blachach wyłożonych papierem do pieczenia. Pamiętaj, żeby zachować odległość, bo paluszki podczas pieczenia będą rosły. Posyp papryką i wstaw do piekarnika rozgrzanego do 190 st. C. Piecz ok. 10-15 min, aż paluszki ładnie wyrosną i będą złociste. Wyjmij z pieca i całkowicie ostudź na papierze. Przechowuj w szczelnym pojemniku do 2 dni.

Autor: Zuzanna Wiciejowska

Więcej o:
Copyright © Agora SA