Archeolodzy podejrzewają, że już 10 000 lat p.n.e. ludzie pierwotni spożywali piwo w postaci chleba, który zafermentował w wodzie. Pochodzące z dorzecza Tygrysu i Eufratu gliniane tabliczki to najstarsza odkryta receptura piwa. Ludność Mezopotamii warzyła swój napitek z jęczmienno-pszenicznych placków słodzonych miodem lub sokiem z daktyli, zagotowanych w wodzie i odstawionych do fermentacji na kilka dni. Tak powstałe piwo było mętne, niefiltrowane i słabsze niż to, które spożywamy obecnie. Dzisiejsza technologia piwowarska umożliwia pełną kontrolę procesu powstawania piwa - możemy śledzić jego wytwarzanie krok po kroku.
W języku potocznym funkcjonuje określenie „zupa chmielowa”, które jest skrótem myślowym odnoszącym się do najczęściej stosowanej w browarnictwie przyprawy - chmielu. Być może zdarzyło ci się zrywać latem rosnący dziko chmiel. Jego ostry, orzeźwiający aromat i gorzki smak od wieków stanowią najpopularniejszy, idealny dodatek do piwa. Występuje w bardzo wielu odmianach. Różnice w smaku zależą od miejsca, w którym się go uprawia. W Stanach Zjednoczonych na przykład rosną gatunki dające aromaty cytrusowe.
Określenie „zupa chmielowa” jest jednak mylące, bo składnik piwa to słód. W kulturze zachodniej najczęściej wykorzystuje się słód jęczmienny. To z niego powstają jasne, pełne produkty przodujących na rynku marek. Może więc należałoby mówić „zupa jęczmienna”? W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się piwa otrzymane z innych zbóż. Są to odmiany dla tych, którzy lubią poszukiwać nowych smakowych doznań.
Najczęściej spotykanym piwem jest piwo jęczmienne, ponieważ otrzymanie go jest najprostsze, a jego smak i aromat na dobre wpisał się w kulturę Zachodu - piwo pszeniczne od wieków pili nasi przodkowie.
Jeśli jednak lubisz odkrywać nieznane lądy i nie boisz się przygód, rozpocznij degustacyjną podróż po świecie. Jeżeli masz ochotę na nieco egzotyki, spróbuj piwa żytniego. Żyto kojarzy się raczej z wódką, ale wyrabia się z niego też piwo. A czy kosztowałeś już na przykład piwa ryżowego, które pija się w Azji?
Na pewno zdarzyło ci się wiosną siać rzeżuchę. Codzienne podpatrywanie jej postępów daje dużo radości. Ma to trochę wspólnego z piwem. Słód, czyli podstawowy składnik, z którego powstaje piwo, to ziarno, które w odpowiednio wilgotnych warunkach wykiełkowało; następnie wzrost kiełka zatrzymano w procesie suszenia zboża. Gdy ziarno kiełkuje, w nasionku powstają enzymy, które rozkładają zawarte w nim białka, skrobię i cukier na cukry proste. Temperatura i długość czasu suszenia to jeden z bardzo ważnych czynników decydujących o barwie i aromacie królewskiego napoju.
Gotowy słód jest podgrzewany w wodzie w wielkich stalowych lub mosiężnych kadziach a otrzymany zacier gotowany jest z chmielem dla nadania piwu aromatu i szlachetnej goryczki. Po dodaniu drożdży do schłodzonej brzeczki zaczyna się fermentacja alkoholowa i powstaje młode piwo, nazywane piwem zielonym. Wyróżnia się kilka typów fermentacji: górną, dolną i spontaniczną. To właśnie teraz drożdże przerabiają cukier na alkohol i dwutlenek węgla, pomagający tworzyć białą piankę, którą tak lubisz.
Prawie gotowy napój zostanie przelany do butelek lub kegów. Od tego, czy piwo zostanie podgrzane w celu zabicia żyjących w nim drobnoustrojów, czyli zapasteryzowane, zależy, jak długo będzie można je przechowywać. Piwa niepasteryzowane zostają najczęściej poddane procesowi mikrofiltracji, czyli mechanicznemu usunięciu z niego organizmów żywych.
Obawiasz się piwnego brzucha? Niepotrzebnie. Tak zwany mięsień piwny to w znakomitej większości rezultat zakąszania. W rzeczywistości piwo jest mniej kaloryczne od mleka. Niezależnie od tego, który rodzaj piwa lubisz najbardziej, wiedz, że pijąc piwo, pomagasz swojemu ciału walczyć ze zmęczeniem. Dostarczasz bowiem organizmowi witamin i mikroelementów.
Podsumujmy - piwo to tak naprawdę niewiele składników. Wszystko zależy od proporcji, sposobu fermentacji, rodzaju słodu i gatunku chmielu. Z czego robi się piwo? Słód, chmiel, woda, drożdże i... napój bogów gotowy!